اوستیای شمالی، سپتامبر ۲٠٠۴ / شهریور ۱۳۸۳: بعد از دو روز گروگان‌گیری در مدرسۀ «بِسلان» و کشته شدن بیش از ۱۸۰ کودک، نیروهای ویژۀ روسیه تنها مهاجمی را که زنده باقی مانده دستگیر کرده‌اند. از ۳۲ تروریست چچن که به مدرسه حمله کردند، تنها نورپاشا کولایف جان به در برد. او به حبس ابد محکوم شد و ظاهراً همچنان در زندان‌های روسیه است. کشتار بسلان یکی از دردناک‌ترین حملات تروریستی در تاریخ روسیه به شمار می‌آید.
تروریست‌های جدایی‌طلب چچن در روز آغاز سال تحصیلی به یکی از مدارس شهر بِسلان حمله بردند و ۱۱٠٠ نفر از کودکان و والدین‌شان را به گروگان گرفتند و بلافاصله دو بمب در مدرسه نصب کردند.
شهر کوچک بسلان که تا سواحل خزر حدود ۲٠٠ کیلومتر فاصله دارد در جمهوری اوستیای شمالی و در نزدیکی جمهوری خودمختار چچن (چچنستان) واقع شده است.
گروگان‌گیری دو روز و نیم طول کشید. کودکان و بزرگسالان، تشنه و حتی بدون دسترسی به دستشویی، اکثراً در سالن ورزش مدرسه حبس شده بودند.
در روز سوم، به دلایل نامشخص، انفجاری در سالن ورزش رخ داد که به آتش‌سوزی منجر شد. احتمال دارد که شلیک نیروهای روس به سوی مدرسه باعث انفجار یکی از بمب‌هایی شده باشد که تروریست‌ها در محل نصب کرده بودند. در همین مرحله نزدیک به صد نفر کشته شدند.
در آشوبی که پس از انفجار ایجاد شد، گروگان‌ها از همه سو پا به فرار گذاشتند. تیراندازی تروریست‌ها به سمت افراد فراری و در مقابل پاسخ سنگین نیروهای ویژۀ روس که حتی از نارنجک‌انداز و توپ تانک استفاده کردند، باز هم قربانیان بیشتری به جا گذاشت.
سرانجام از گروه ۳۲ نفرۀ تروریست‌ها تنها یک نفر باقی ماند. نورپاشا کولایف تلاش کرده بود که همراه با گروگان‌ها از مهلکه بگریزد اما عاقبت گرفتار شد. به غیر از ۳۱ تروریست، ۳٠۲ گروگان در این واقعۀ هولناک کشته شدند که ۱٨۶ نفرشان بچه‌های مدرسه بودند.
بعدها، نورپاشا کولایف در بازجویی‌های خود گفته بود که رهبران چچن تصور می‌کردند که با حمله به مدرسۀ بسلان «تمام قفقاز به جنگ کشیده خواهد شد.»
مسئولیت حملۀ تروریستی را شامل باسایف، رهبر جدایی‌خواه چچن به عهده گرفت. او که روسیه برای سرش ۱٠ میلیون دلار جایزه تعیین کرده بود، حدود دو سال بعد در انفجار یک کامیون کشته شد.
واقعۀ دردناک بسلان برای ولادیمیر پوتین فرصتی ایجاد کرد تا بر اختیارات فردی خود بیفزاید و اقدامات امنیتی را باز هم افزایش دهد.
در پی کشتار، انجمنی به نام «صدای بسلان» شکل گرفت که در جهت افشای اشتباهات بزرگ مقامات محلی و نیروهای ویژۀ روسیه تلاش می‌کرد. بسیاری از مادرانی که فرزندان خود را از دست داده بودند در این راه متحد شدند. در پی این اقدامات، دادگاه حقوق بشر اروپا تحقیقاتی انجام داد و خطاهای فاحش مسئولان را گوشزد کرد. اما «صدای بسلان» زیر فشارهای حکومتی کم‌کم ناچار به خاموشی شد.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید