واشنگتن، ۲۲ مارس ۱۹۳۳ / ۲ فروردین ۱۳۱۲: فرانکلین روزولت، رئیس‌جمهوری آمریکا، در حضور شماری از نمایندگان کنگره، قانونی را به امضاء می‌رساند که فروش آبجو و هرنوع مشروب را که حداکثر ۳٫۲ درصد الکل داشته باشد، آزاد می‌کند. حدود ۸ ماه بعد از تصویب این قانون، دورۀ سیزده سالۀ ممنوعیت الکل در ایالات متحد آمریکا عملاً پایان گرفت. معروف است که پرزیدنت روزولت بعد از امضای قانون گفته بود: «حالا وقت خوبی برای نوشیدن یک آبجوست!»
قانونی که به اسم دو تن از نمایندگان کنگرۀ آمریکا قانون «کالن – هریسون» نامیده شد، در تاریخ این کشور بیشتر به «لایحۀ آبجو» (Beer Bill) شهرت دارد.
تصویب این قانون ادامۀ روندی بود که از همان اوایل سال ۱۹۳۳ شروع شد و سرانجام در دسامبر همین سال به پایان ممنوعیت الکل در آمریکا انجامید.
بدین ترتیب دورۀ سیزده سالهای که در تاریخ ایالات متحده به دورۀ «ممنوعیت» (Prohibition) مشهور است و خاطرۀ نه چندان خوشی از خود به جا گذاشته، به پایان رسید.
ممنوعیت مشروبات الکلی از سال ۱۹۲۰، با تصویب «متمم هجدهم» قانون اساسی در تمامی ایالت‌های آمریکا به اجرا در آمد. البته تولید ۵۰۰ لیتر شراب در سال برای مصرف خانوادگی مجاز بود. پزشکان نیز می‌توانستند برای علاج برخی بیماری‌ها به ویژه سل، الکل تجویز کنند. به همین دلیل، طی سالهای ممنوعیت، شمار نسخه‌های دکتر برای مسلولان به میلیون‌ها سر زد!
ممنوعیت به خاطر چه؟
یکی از دلایل اصلی اجرای ممنوعیت، مصرف افراطی مشروبات الکلی به ویژه در برخی قشرهای جامعۀ آمریکایی بود. از اواسط قرن نوزدهم که پیامدهای انقلاب صنعتی ساختار اجتماعی را متحول کرد و هزاران کارگر را از دنیای کشاورزی و روستایی به کارخانه‌ها فرستاد، مصرف زیاد الکل در قشرهای فقیر، آسیب‌های اجتماعی زیادی را به‌دنبال آورد که زمینۀ آن در درجه اول محیط خانواده و قربانیانش زنان و کودکان بودند. مقابله با این نابسامانی‌ها یکی از انگیزه‌های اصلی گروه‌ها و انجمن‌های زنان بود که روز به روز فعال‌تر می‌شدند و تبلیغات ارشادی خود را با پیگیری و سماجت، حتی در شهرهای کوچک پیش می‌بردند.
در عین حال، این ملاحظات اخلاقی و اجتماعی در تعصب مذهبی جماعات پروتستان نیز ریشه داشت. در مقابل، کاتولیک‌ها و یهودیان که شمارشان به دلیل ورود انبوه مهاجر طی دهه‌های نخست سدۀ بیستم افزایش یافته بود با ممنوعیت الکل موافق نبودند.
علل حاشیه‌ای دیگری نیز مطرح بود: برخی محافل محافظه‌کار اعتقاد داشتند که غلات آمریکایی نباید از حوزۀ کشاورزی خارج شود و برای تولید الکل به هدر رود.
رگه‌هایی از بیگانه‌ستیزی نیز در این وضعیت دیده می‌شد. از سال ۱٩۱۷ که آمریکا وارد جنگ جهانی اول شد، تبلیغات ضدآلمانی و ضدخارجی در کشور رواج یافت. در نظر برخی عوام، آلمانی‌ها که به آبجوسازی شهرت داشتند (بسیاری از مارک‌های آبجو در آمریکا اسامی آلمانی داشت)، می‌توانستند با سوءاستفاده از مشروبات الکلی دست به اقدامات ضدمیهنی بزنند!
در این میان برخی از ثروتمندان بزرگ آمریکا، همچون جان راکفلر هم از ممنوعیت دفاع کردند. به عقیدۀ آنها، مصرف الکل به معنای مستی مفرط کارگران، غیبت‌های غیرموجه و در نهایت ضرر به کسب و کار بود.
اما ممنوعیت سیزده سالۀ الکل که از سوی طرفدارانش «تجربۀ شریف» عنوان گرفته بود، نه تنها هیچ مشکلی را حل نکرد که بر فساد افزود. اوج گرفتن سازمان‌های جنایتکار و پدیدۀ «گانگستریسم»، با چهره‌هایی مثل آل کاپون به همین دوره متعلق است. قاچاق الکل از کشورهای خارجی و همچنین تولید غیرقانونی در داخل، درآمدهایی چنان سرشار داشت که کم‌کم اعتراض و شاید حسادت سیاستمداران را برانگیخت.
در اواسط دورۀ ممنوعیت، هنری لوئیس منکن، خبرنگار و طنزپرداز آمریکایی نوشت: «پنج سال ممنوعیت حداقل یک فایده داشت: تمام استدلال‌های طرفداران ممنوعیت بطالت و بی‌اعتباری خود را نشان داد. در این دوره، موارد مستی نه بیشتر شد، نه کمتر. جرم و جنایت کمتر که نشد هیچ، بیشتر هم شد. موارد جنون نه کمتر شد نه بیشتر. هزینه‌های دولت کمتر نه، که بیشتر شد. و بالاخره احترام به قانون بیشتر که نشد هیچ، کمتر از گذشته شد...»
بازگشت آبجو
تصویب «لایحۀ آبجو» در بهار سال ۱۹۳۳ چراغ سبز کنگره و دولت روزولت به آزاد شدن مشروبات الکلی بود. این روند سرانجام در اواخر همان سال - پنجم دسامبر – با تصویب متمم (یا اصلاحیه) «بیست و یکم» قانون اساسی قطعیت یافت. این متمم در واقع ابطالیه‌ای بر «متمم هجدهم» بود که سیزده سال قبل از آن به تصویب رسیده بود.
با اینحال برخی مقامات آمریکایی نگران بودند که آزاد شدن مشروبات الکلی به ناآرامی یا شلوغی‌های غیرقابل کنترل بینجامد.
ولی در فردای پنجم دسامبر ۱۹۳۳، روزنامۀ نیویورک‌تایمز نوشت: «نیویورکی‌ها با وقار و آرامش جشن گرفتند.» طبق گزارش‌های پلیس، موارد بازداشت به خاطر مستی بیشتر از روزهای قبل نبود. روزنامۀ «بوستون گلوب» نیز در بارۀ شهر خودش نوشت: «شهر در آرامش، جرعه‌جرعه نوشیدن گرفت.»
فرانکلین دلانو روزِوِلت که در همان سال ۱۹۳۳ به ریاست جمهوری رسیده بود، به خوبی می‌دانست که پایان دادن به ممنوعیت، نه تنها بزهکاران را از درآمدی بزرگ محروم خواهد ساخت که عایدی مهمی در قالب عوارض الکل برای دولت تشکیل خواهد داد.
بدین ترتیب در نخستین سال آزادی، دولت روزولت ۲۵۸ میلیون دلار عوارض مشروبات الکلی جمع کرد.
با اینکه پایان دورۀ ممنوعیت یک اصل فدرال بود اما برخی ایالات با اتکاء به قوانین محلی خود ممنوعیت را ادامه دادند. به عنوان مثال، فروش و حمل و نقل مشروبات الکلی در ایالت کانزاس تا سال ۱۹۴۸ و در ایالت میسیسیپی تا سال ۱۹۶۶ ممنوع بود.
امروزه در ایالات متحد آمریکا، روز هفتم آوریل که روز اجرایی شدن قانون «کالن – هریسون» (Beer Bill) است، به عنوان «روز ملی آبجو» شناخته می‌شود.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید