المپیک ۱٩٨۴ لس‌آنجلس: شوروی تحریم می‌کند، رومانی دوم می‌شود
در سال ۱٩٨۴ بازیهای المپیک تابستانی لس‌آنجلس از سوی شوروی و اکثر کشورهای کمونیست تحریم شد. این تحریم، واکنش تلافی‌جویانۀ مسکو علیه آمریکا و متحدانش بود که چهار سال قبل، المپیک مسکو را به دلیل تجاوز نظامی شوروی به افغانستان تحریم کرده بودند. در بازیهای لس‌آنجلس آمریکا اول شد و رومانی که بر خلاف میل مسکو در تحریم شرکت نکرده بود، به شکلی غیرمنتظره مقام دوم را به دست آورد.
نتشر شده در:
نوشتۀ واسیله دامیان - بخش رومانیایی ار.اف.ای
در تابستان سال ۱٩٨۴ هیچیک از کشورهای متعلق به اردوگاه شرق به لس‌آنجلس نرفتند؛ مگر دو سه استثناء: جمهوری خلق چین برای نخستین بار به طور جدی وارد بازیهای المپیک تابستانی شد. همچنین یوگسلاوی که تحت رهبری مارشال تیتو قرار داست و رومانی به رهبری چائوشسکو، ورزشکاران خود را به کالیفرنیا اعزام کردند. در مورد انگیزۀ چائوشسکو فرض‌های متعددی مطرح شده است. برخی معتقدند که وی فکرنشده تصمیم به شرکت در المپیک گرفت. اما برخی دیگر اقدام وی را نشانه‌ای از ابراز وجود در برابر مسکو می‌دانند و گوشزد می‌کنند که وی در ازای این تصمیم پول دریافت کرده بود. اما در هرصورت بازیهای لس‌آنجلس برای رومانی فرصتی تاریخی شد و در رده‌بندی نهایی، ورزشکاران این کشور به مقام دوم دست یافتند.
رومانی تنها کشور عضو پیمان ورشو بود که در بازیهای المپیک لس‌آنجلس شرکت کرد. برای سایر کشورهای کمونیست اروپای شرقی، پیروی از شوروی و تحریم بازی‌ها امری بدیهی بود. برخی تاریخ‌نگاران، حضور رومانی را ناشی از محاسبات سیاسی و مناسبات قدرت در بخارست می‌دانند. چهار سال قبل - ۱٩٨٠ – به رغم تحریم بازیهای المپیک مسکو از سوی آمریکا، رومانیایی‌ها به عنوان «بیعت با برادر بزرگ»، در بازیهای مسکو حضور یافته بودند. اما در سال ۱٩٨۴، روابط بخارست با روس‌ها به گرمی گذشته نبود. علاوه بر این، رومانی سخت به ارز نیاز داشت و چائوشسکو برای به دست آوردن چند دلار بیشتر حاضر به هر کاری بود.
برای دیکتاتور رومانی، شرکت در المپیک لس‌آنجلس فرصتی برای ترمیم وجهۀ بین‌المللی نیز به شمار می‌آمد. در آن شرایط، پیتر اوبروت، مسئول آمریکایی برگزاری بازی‌ها از همۀ شیوه‌های ممکن بهره گرفت تا موافقت رومانی و چین را برای حضور در المپیک به دست آورد. از نگاه اوبروت، برگزاری بازی‌ها با تعداد اندکی شرکت‌کننده نه از نظر ورزشی جذابیت داشت و نه از نظر مالی مقرون به صرفه بود. آدریان چورویانو، مورخ و سیاستمدار رومانیایی در گفتگو با رادیو بین‌المللی فرانسه، سنگینی هزینه‌های برگزاری را برای آمریکایی‌ها گوشزد می‌کند و می‌گوید: «زمانی که شوروی و متحدانش تصمیم به تحریم المپیک لس‌آنجلس گرفتند، مؤسسۀ برگزارکنندۀ بازی‌ها قرارداد پخش مسابقات را با شبکۀ آمریکایی ای.بی.سی. امضا کرده بود.»
در این شرایط و در پی مذاکرات کمیتۀ بین‌المللی المپیک با رومانی، بخارست حتی هزینۀ سفر و سکونت هیئتش را از آمریکایی‌ها دریافت کرد. گفته می‌شود که مبلغ ۱۲٠هزار دلار به رومانی پرداخت شده بود. در هر صورت، بعد از آن که رومانی حضور خود را در المپیک لس‌آنجلس رسماً اعلام کرد، چین و یوگسلاوی نیز به اقدام مشابه دست زدند.
اما حضور رومانی در لس‌آنجلس با موفقیتی تاریخی همراه شد که ورزشکاران این کشور به خواب هم نمی‌دیدند. هیچگاه تا سال ۱٩٨۴ و بعد از آن نیز، رومانیایی‌ها نتوانستند به اینهمه مدال دست یابند. هیئت رومانیایی که ۱۲۴ ورزشکار را در بر می‌گرفت، در رده‌بندی نهایی یک پله پایین‌تر از آمریکا، در مقام دوم قرار گرفت و با مجموع ۵۳ مدال – از جمله ۲٠ مدال طلا - با سربلندی به خانه بازگشت.
حضور رومانی در لس‌آنجلس، آن هم در غیبت شوروی و متحدانش، در جهان غرب بسیار قدر شناخته شد. هنگامی که هیئت رومانیایی در مراسم گشایش بازی‌ها وارد ورزشگاه «کولیسیم» لس‌آنجلس شد، رونالد ریگان رئیس‌جمهور وقت آمریکا در جایگاه اختصاصی حضور داشت و تماشاگران با تشویق‌های طولانی از آن استقبال کردند.
به طور کلی دهۀ ۱٩٨٠ برای ورزش رومانی پرثمر بود. در المپیک مسکو، ورزشکاران رومانی شش مدال طلا و مجموعاً ۲۵ مدال کسب کرده بودند. چهار سال بعد، چنان که گفته شد، رومانی به بهترین نتیجۀ تاریخی خود دست یافت و حتی تیم زنان رومانی در لس‌آنجلس به مقام نخست دست یافت. در همین سالها بود که ژیمناستیک به ورزش نمادین رومانی تبدیل شد که البته نارضایتی و شاید حسادت روس‌ها را در پی داشت. بعد از درخشش فوق‌العادۀ نادیا کومانچی در المپیک ۱٩۷۶ مونترآل و ۱٩٨٠ مسکو، در لس‌آنجلس نوبت به اِکاترینا سابو، ستارۀ جدید مجارتبار ژیمناستیک رومانی رسید که به تنهایی ۵ مدال – از جمله چهار طلا – آورد.
اما فقط ژیمناستیک نبود. ورزشکاران رومانی در قایقرانی، دو و میدانی و وزنه‌برداری مدال‌آور شدند و خاطره‌ای تکرارنشدنی از المپیک لس‌آنجلس برای مردم کشورشان باقی گذاشتند.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید