انتخابات شهرداری ها، تلاطم نظام سیاسی و اقبال راست افراطی فرانسه در سال ۲۰۲۲
نتشر شده در:
گوش کنید - ۰۷:۴۴
در بیست و ششم آوریل سال ۲۰۱۷ همزمان با برگزاری دومین دور انتخابات ریاست جمهوری فرانسه، روزنامۀ انگلیسی زبان فاینشنال تایمز با ابراز خرسندی از پیروزی قریب الوقوع امانوئل ماکرون نوشت که نامزد جوان انتخابات ریاست جمهوری فرانسه "پُر از شور و امید و خوش بینی به آینده است و فرانسه ای نوین را نوید می دهد."
قریب سه سال پس از پیروزی امانوئل ماکرون، این خوش بینی جای خود را اکنون به نگرانی عمومی داده است، به طوری که خود نشریۀ فاینشنال تایمز در شمارۀ هفتم فوریه خود بعید ندانست که امانوئل ماکرون در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۲ مغلوب رقیب اصلی خود مارین لوپن، رهبر حزب راست افراطی اجتماع ملی، شود.
در آستانۀ نخستین دور انتخابات شهرداری های فرانسه در پانزدهم مارس آینده این نگرانی اکنون تا صفوف خود حزب "جمهوری در حرکت"، حزب در قدرت به رهبری امانوئل ماکرون نیز رسوخ کرده، هر چند این حزب اکثریت کرسی های مجلس ملی را (هنوز) در اختیار دارد.
در بسیاری از شهرها و کمون ها، پراکندگی آرا و آرایش سیاسی به تکثیر فهرست های انتخاباتی و به ویژه پیشروی "سبزها" و گروه ها و احزاب مدافع محیط زیست منجر شده است. بی سبب نیست که پیروزی حزب "جمهوری در حرکت" در انتخابات شهرداری ها به داو بزرگی برای امانوئل ماکرون بدل شده که باید موفقیت او را از حالا در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۲ ضمانت کند.
در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۷ امانوئل ماکرون پیروزی خود را مرهون آرای جناح رفرمیست یا سوسیال-دموکرات حزب سوسیالیست بود که پس از کناره گیری غیرمنتظرۀ نامزد آن، فرانسوا اولاند، از رقابت های انتخاباتی نسبت به قدرت گیری جناح چپ حزب سوسیالیست به رهبری "بنوآ آمون" سخت نگران شد. بر اساس نظرسنجی ها ۴٧ درصد کسانی که در دور اول انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۲ به فرانسوا اولاند رأی داده بودند، در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۷ آرای خود را به سود امانوئل ماکرون در صندوق های رأی گیری ریختند. بر پایۀ همین نظرسنجی امانوئل ماکرون در آخرین انتخابات ریاست جمهوری نامزد اصلی ۴۲ درصد طرفداران حزب سوسیالیست فرانسه به شمار می رفت و همزمان ۴۶ درصد آرای احزاب میانه و راست میانۀ فرانسه را به خود جلب می‌کرد.
اما، قریب سه سال پس از قدرت‌گیری به ویژه پس از انجام اصلاحات بزرگ اقتصادی در زمینه های قانون کار، نظام بازنشستگی و به ویژه پس از حذف قانون مالیات بر ثروت، پایه های اجتماعی رئیس جمهوری فرانسه شدیداً آسیب دیده اند. در این فاصله، چرخش به راست رئیس جمهوری فرانسه، او را با دو بحران و دو جنبش بزرگ اجتماعی، جنبش "جلیقه زردها" و جنبش اعتراض علیه تغییر نظام بازنشستگی، روبرو ساخت.
این چرخش– چنانکه آخرین انتخابات پارلمان اروپا نشان داد - وابستگی امانوئل ماکرون را به آرای رأی دهندگان راست تشدید نمود و پایه های اجتماعی او را تضعیف ساخت. بر پایۀ یک نظرسنجی که در ماه فوریه صورت گرفته محبوبیت رئیس جمهوری فرانسه از ۶۶ درصد به ۳۴ درصد کاهش یافته است.
در واقع، پیروزی امانوئل ماکرون در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۷ ثمره و در عین حال شتاب دهندۀ روند فروپاشی ساختارهای سنتی نظام سیاسی فرانسه بود، بی آنکه این پیروزی به شکنندگی جامعۀ سیاسی فرانسه خاتمه دهد.
با پیروزی ماکرون دو حزب اصلی جامعۀ فرانسه، حزب سوسیالیست و حزب جمهوری خواهان (یا همان حزب قدیمی "اجتماع برای جمهوری") که طی چهل سال قدرت را به تناوب میان خود تقسیم کرده بودند فرو ریختند بی آنکه هنوز توانایی بازسازی و بازیابی موقعیت از دست رفتۀ خود را به دست آورند. حتا اگر این دو حزب بتوانند به یاری موقعیت برتر خود در شهردارها، وضعیت خود را در انتخابات شوراها تا حدودی بهبود ببخشند، اما، دو سال مانده به انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۲ حزب سوسیالیست همانند حزب جمهوری خواهان همچنان از داشتن برنامه ای روشن، نامزدهای انتخاباتی قابل اعتناء، احزاب و گروه های مؤتلف و همچنین فضای لازم تحّرک سیاسی بی بهره‌اند.
در واقع، حزب سوسیالیست همچنان در خواب عمیق فرو رفته و حزب جمهوری خواهان در محاصرۀ "حزب جمهوری در حرکت" (حزب رئیس جمهوری) و حزب راست افراطی، "اجتماع ملی" به سر می برد. به این ترتیب، نظام سیاسی فرانسه دو ستون اصلی خود را از دست داده است. اما،"حزب جمهوری در حرکت" نیز که قصد داشت به ستون مرکزی نظام سیاسی فرانسه بدل شود مسیر و سرنوشتی مشابه را در پیش گرفته است. جهان قدیمی در حال از بین رفتن است، بی آنکه جهان جدید رُخ بگشاید.
حزب "جمهوری در حرکت" با نگرانی و ناامیدی و بعضاً در صفوف پراکنده وارد انتخابات شهرداری ها می شود. کناره گیری جنجالی نامزد این حزب برای تصدی شهرداری پاریس بر شدت این ناامیدی افزوده است. در این انتخابات، احزاب سنتی چپ حتا حزب "فرانسۀ نافرمان" به رهبری "ژان-لوک ملانشون" نقش تعیین کننده ای ایفا نمی کنند، به استثناء شاید حزب سبزها که بیشتر البته معرف یک ایدۀ اجتماعی است تا یک نیروی اجتماعی در جامعه ای شدیداً سیّال و ناپایدار.
در این نظام ناپایدار، تنها دژ استوار حزب راست ملی "اجتماع ملی" به رهبری مارین لوپن است که از همین حالا نامزدی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۲ اعلام کرده است. حزب "اجتماع ملی" حزب کوچک، ولی حزب پُرمشتری است. اگر چه اعضای فعّال آن حقیقتاً نادرند، اما، رأی دهندگان همسو با اهداف این حزب مصمم و پرشمارند و قویاً از مواضع رهبر آن پشتیبانی می کنند.
در دریای متلاطم نظام سیاسی فرانسه حزب "اجتماع ملی" تنها "جزیرۀ ثبات" است که بیش از دیگر احزاب فرانسوی از حمایت قدرتمند شبکه های اجتماعی برخوردار است و تمام راهبرد خود را بر فعّال کردن علائق منفی جامعه ای دائماً ناراضی و سریعاً قابل اشتعال بنا ساخته است.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید