آیا جنگنده شکاری اف-22 علیه ایران بکار خواهد رفت؟

استقرار هواپیماهای فوق پیشرفته اف-22 آمریکا موسوم به "راپتور" (پرنده شکاری)، در امارات، که گزارشهای آن طی چند روز اخیر از سوی نشریات معتبر و شبکه‌های تلویزیونی آمریکا به نحو گسترده‌ای انتشار یافته، نه طی روزهای اخیر که از سال 2009 برنامه ریزی و از ماه دسامبر سال گذشته به مرحله عمل گذاشته شده است. از این لحاظ، علی رغم ابعاد خاص تبلیغاتی آن، نقل و انتقال نظامی یاد شده فاقد کمترین ارتباط با سفر یازدهم آوریل احمدی‌نژاد به جزیره ابوموسی، حمایت آمریکا از امارات در اختلافات حدود ملی بر سر سه جزیره ایرانی در خلیج فارس، و یا افزایش قابلیتهای نظامی تازه، برای تدارک حمله علیه ایران است.

دو نماینده عضو کمیته امنیت ملی مجلس اسلامی ایران نیز با نشان دادن واکنش تند به آنچه "حرکت آمریکایی-صهیونیستی" نامیدند، بدون توجه به نکات دقیق‌تر مرتبط با آن، عملا بر ابعاد رسانه ای و تبلیغاتی این اقدام نسبتا کهنه و متعارف نظامی افزودند.

بعد از انتشار گزارش استقرار هواپیماهای فوق پیشرفته نسل پنجم موسوم به "راپتور"در امارات، سرهنگ هوایی فیل ونچورا، سخنگوی نیروی هوایی آمریکا، ضمن ارائه اطلاعات مختصر پیرامون این نقل و انتقال، ابهام پیرامون هدف واقعی ماموریت نظامی یاد شده را افزایش داد.

اگر چه فیل ونچورا از معرفی محل استقرار و تعداد هواپیماهای اعزام شده، تاریخ شروع ماموریت و مدت استقرار آنها در خلیج فارس خودداری نمود، اما با استفاده از اطلاعات غی محرمانه موجود در منابع نظامی و امنیتی جهان، و کنار هم قرار دادن آنها، می‌توان به پاسخ پرسشهای حساس فوق دست یافت.

معرفی هواپیما

گزارش های مربوط به استقرار هواپیماهای اف-22 در جنوب غربی آسیا پیش از برگزاری مراسم جشن پایان ساخت 195 فروند از این جنگنده ها، و عملا تعطیل شدن مشاغل 2000 نفر پرسنل دست در کار این طرح، که تا کنون 66.7 میلیارد دلار بابت آن هزینه شده، صورت گرفت.

بهای اسمی هر فروند از این هواپیماها، بدون در نظر گرفتن هزینه های طراحی و تحقیقات، تا 150 میلیون دلار، و با در نظر گرفتن هزینه های مقدماتی و تعداد ساخته شده، بهای هر دستگاه تا 330 میلیون دلار برآورد شده است.

هواپیماهای یاد شده، که توسط شرکت لاکهید مارتین و کمپانی بوئینگ برای نیروی هایی آمریکا تولید شده، بعد از هواپیماهای بمب افکن دور پرواز بی-2 (هر فروند 2.2 میلیارد دلار!)، گرانترین هواپیمای جنگی جهان بشمار میروند. این هواپیما کاملا رادار گریز و دارای سرعت دو برابر سرعت صوت، و قابلیت پرواز در ارتفاع 50.000 پا است.

نیروی هوایی آمریکا در دهه 70 و با آموختن از درسهای جنگ ویتنام بدنبال جایگزین ساختن هواپیماهای جنگنده اف-15 بود که پنجاه سال پیش، طراحی شده بود. وزارت دفاع آمریکا ساخت هواپیمای مافوق صوت رادار گریزی را در نظر گرفته بود که قادر به منحرف ساختن شبکه رادار و شبکه دفاع موشکی اتحاد جماهیر شوروی سابق و انهدام هر نوع هواپیمای نوع میگ در آسمان باشد. هواپیماهای اف-22 در واقع پاسخ صنایع هوایی آمریکا به این نیاز بود.

هواپیمای اف-22 دارای دو موتور و یک خلبان است. با در نظر گرفتن سرعت، رادار گریزی، هشیاری الکترونیکی، دقت در هدف گیری، قدرت مقابله در هوا و ظرفیت حمله به اهداف زمینی، کوبنده ترین هواپیمایی است که تاکنون ساخته شده. به این دلیل، آمریکا فروش این هواپیما را به هر کشور خارجی ممنوع ساخته است.

علاوه بر یک دستگاه توپ 2 میلیمتری و 2 موشک حرارت یاب، هواپیمای یاد‌شده مجهز به 6 موشک "آبرام" و یا قادر به حمل دو بمب 500 کیلویی ( 1.5 برابر وزن کلاهک انفجاری موشک ایرانی شهاب) است که از فضا بسمت اهداف خود هدایت میشوند.

این هواپیما همچنین مجهز به پیشرفته ترین تجهیزات جنگ الکترونیک، و قادر به مقابله موثر با موشکهای زمین به هوا (دفاع موشکی ضد هوایی- از نوع سام و یا اس 300) و از میان بردن موشکهای سطح به سطح است.

انتظار می‌رود هواپیمای یادشده برتری آمریکا در آسمان، علیه هر کشور دیگری (روسیه و چین) را تا چند دهه آینده تضمین کند. این هواپیما، تا کنون در عملیات واقعی نظامی مورد استفاده قرار نگرفته است. یکی از خلبانان این هواپیما از آن به عنوان "برتری غیرعادلانه در آسمان و ارزشمند تر از بیمه عمر" یاد کرده است.

طراحی این هواپیما در سال 1997 آغاز شد و در 15 دسامبر سال 2005 به مرحله تولید رسید. تولید این هواپیما در ماه دسامبر گذشته پس از تحویل 187 فروند هواپیمای عملیاتی و 8 فروند هواپیمای آموزشی تکمیل شد و پایان یافت.

نیروی هوایی آمریکا مایل بود بیش از 700 فروند از این هواپیماها را در اختیار بگیرد، ولی به دلیل عقب ماندن هواپیماهای نسل پنجم روسیه از برنامه تولید و کیفیت پائین آنها، و همچنین به تولید نرسیدن هواپیماهای چینی رقیب، آمریکا بنا بر تصمیم اوباما در سال 2009، تصمیم به توقف تولید این هواپیماها را گرفت .

در اتخاذ تصمیمی مشابه با آمریکا، اروپا نیز افزایش تعداد هواپیماهای جنگنده موسوم به تایفون را که بابت طراحی آن میلیاردها دلار هزینه شده بود، سال گذشته کاهش داد و پاره ای از کشور های عضو مانند بریتانیا، طرح دریافت تعداد بیشتری از این هواپیماها را لغو نمودند.غرب (آمریکا) به برتری قاطع هوایی خود علیه هر نیروی متخاصم دیگری در جهان اطمینان خاطر دارد.

منابع تحقیقات دفاعی، از هزینه کمتر هواپیماهای موسوم به اف-35، نسبت به هواپیماهای اف-22، ممنوعیت صادرات و فروش هواپیمای اف-22 به خارج (حتی به هم پیمانان عضو ناتو) به عنوان دیگر دلایل تصمیم آمریکا به عدم تولید تعداد بیشتری از این نوع سوپر جت مافوق مدرن اشاره کرده اند.

تعداد هواپیماهای اعزامی

گزارشهای غیرمحرمانه نیروی هوایی آمریکا حاکی است که در دسامبر سال گذشته، اولین اسکادران از این هواپیماها آماده اجرای ماموریت عملیاتی شده اند. گشت هوایی بر فراز واشنگتن و چند شهر دیگر آمریکا مقدمه آمادگی نهایی برای اجرای ماموریت نظامی بود. صدور اجازه اعزام به کلیه ماموریت های نظامی، منجمله عملیات برون مرزی در زمستان سال گذشته انجام شد.

در حالی که اغلب هواپیماهای اف-22 در شهر پاناما واقع در ایالت فلوریدا مستقر شده اند، تعداد 20 فروند از این هواپیماها، در واحد 174 هوایی گرد آمده و از "لانگلی" آماده اعزام به ماموریت های خارج شده اند. تعدادی از خلبانان این واحد را از مرکز تمرین نوادا در کالیفرنیا، و تعداد دیگری را از گارد ملی مستقر در ویرجینیا تامین و به این منظور تعلیم داده اند.

با در نظر گرفتن تعداد محدود هواپیماهای اف-22 ، تقسیم آنها در چهار پایگاه هوایی داخلی، منجمله آلاسکا از یک سو، و از سوی دیگر تجهیز واحد 174 مورد اشاره که آماده انجام ماموریت خارجی شده بود، با 20 فروند هواپیما، بنظر می‌رسد که تعداد هواپیماهای مستقر شده در امارات 20 فروند باشد.

دلیل اعزام هواپیماها

گرچه امروز اتحاد شوروی از میان رفته و روسیه با مشکلات حفظ بضاعت محدود نظامی خود روبرو است، اما مقابله با توان موشکی کشورهایی مانند ایران و کره شمالی، و قدرت گرفتن نیروی هوایی چین در آینده، ساخت جنگنده های فوق مدرن اف-22 را برای آمریکا توجیه کرده است.

در صورت بروز درگیری نظامی احتمالی با ایران، هواپیماهای اف-22 اولین ماموریت جنگی خود را، پیشاپیش سایر جنگنده های دیگر آمریکا، با وارد شدن به آسمان ایران و مقابله با سکوهای موشک انداز ثابت و سیار آن آغاز خواهند کرد.

نیروی هوایی آمریکا، طی سالهای اخیر به شیوه تدارک یک تیم فوتبال حرفه‌ای و قرار دادن بازیکنان جوان و پرقدرت در کنار بازیکنان پرتجربه، هواپیماهای تجربه شده اف-15 را در واحدهای ترکیبی، در کنار هواپیماهای فوق مدرن اف-22 قرار داده و واحد های عملیاتی مطمئنی از آنها ساخته است.
این واحدها در عملیات احتمالی، در کنار نیروی دریایی آمریکا در منطقه، منجمله ناوهای هواپیمابر، زیردریایی ها و ناوهای جنگی، قایقهای توپدار و مین‌روب ها قرار خواهند گرفت.

در جنگ سال 2003 آمریکا علیه عراق، هواپیماهای"اف-15 سی"، از پایگاه خود در عربستان سعودی به ماموریت اعزام شدند. به دلیل عدم مقابله نیروی هوایی عراق، هواپیماهای "اف-15 سی" بعد از چند روز صحنه جنگ را ترک گفتند.

طی نه سال بعد، ماموریت های هوایی آمریکا در خاورمیانه بر عهده هواپیماهای آ-10، هواپیماهای اف-16 و هواپیماهای دو باله "اف-15 یی" واگذار شد. اینک ترکیب هواپیماهای فوق مدرن اف-22 و هواپیماهای قدیمی اف-15، در گروههای جنگی، قدرت هوایی آمریکا را در خاورمیانه تثبیت کرده است.

محل استقرار

فرماندهان آمریکایی محل ماموریت هواپیماهای اف-22 را جنوب غربی آسیا اعلام کرده اند که امارات بخشی از آن است. امارات دارای دو پایگاه عمده هوایی است. یکی از این دو در غرب (ابوظبی) و دیگری در مرکز امارات (دبی) ساخته شده است.

فرماندهی غرب در پایگاه هوایی "الظفره" مستقر شده است که علاوه بر آمریکا، نیروی هوایی فرانسه نیز در آن مستقر است. دو پایگاه کوچکتر امارات در بطین، و فرودگاه العین شارجه قرار دارند.

آمریکا طی عملیات نظامی موسوم به "سپر کویر" و عملیات نظامی "طوفان کویر" در سال 1990 ، پایگاه هوایی الظفره در ابوظبی را مورد استفاده قرار داد.

پایگاه یاد شده که در فاصله 350 کیلومتری مرزهای خاکی ایران قرار دارد، دارای تجهیزات استقرار هواپیماهای سوخت‌رسانی در هوا است. عملا تمامی عملیات سوخت‌رسانی در هوا برای مناطق غرب آسیا از این پایگاه صورت میگیرد. به این منظور آمریکا هواپیما های سوخت‌رسان "ک-سی-10" خود را در این پایگاه مستقر ساخته است. پایگاه یادشده همچنین دارای تاسیسات مستقل شهری و تفریحی برای استقرار پرسنل نیروی هوایی آمریکا و حتی خانواده آنها است.

از این لحاظ بی تردید محل استقرار هواپیما های اف-22 آمریکا در ابوظبی و در پایگاه الظفره است.

از سال 1997 نیروی هوایی آمریکا طول ماموریت های خارجی در جنوب را از 90 روز به 120 روز افزایش داده است. به این ترتیب ماموریت یک اسکادران هواپیماهای اف-22 در صورت آغاز در ماه پایانی سال گذشته، اینک در شرف پایان، و یا اسکادران یادشده در حال جایگزینی با یک اسکادران تازه است.

هواپیماهای اف-22 مطابق گزارشهای منتشر شده، یکبار در سال 2009 نیز بمنظور انجام ماموریت کوتاه تمرینی به پایگاه هوایی الظفره در ابوظبی فرستاده شده‌اند و مورد اخیر اولین تجربه حضور آنها در امارات نیست.

حضور تازه هواپیما های اف-22 در پایگاه هوایی الظفره و جایگزینی آنها در هر چهار ماه، به نوعی مشابه حضور ناوهای هواپیما بر آمریکا در خلیج فارس و جایگزینی ادواری آنها بر حسب جدول زمان بندی شده، و یا نیازهای اضطراری ناشی از تحولات منطقه ای است.

وضعیت منطقه، علیرغم جنگ روانی اخیر امارات به بهانه بازدید محمود احمدی نژاد از جزیره ایرانی ابوموسی، در مسیر آرام شدن تدریجی است. مذاکرات 14 آوریل استانبول و تدارک انجام دور دوم مذاکرات در 23 ماه مه در بغداد، نشانه این تحول مثبت است. دلیل استقرار هواپیماهای اف-22 آمریکا در ابوظبی نیز، بهره برداری متعارف و برنامه ریزی شده از یک طرح پرهزینه نظامی از سوی آمریکا است. دمیدن به بوقهای خبری در این رابطه، استفاده جانبی از فرصتی است که یک نقل و انتقال نظامی متعارف فراهم آورده است.