چرا و چگونه چهره اسلام در اروپا هرچه بیشتر تخریب می‌شود؟

آخرین نظر سنجی امسال (2016 )، بقصد بررسی داوری‌های مردم فرانسه نسبت به اسلام و مسلمانان این تازه‌گی را دارد که نشان می دهد گرایش جدیدی از منفی‌نگری نسبت به مسلمانان در میان نیروهای چپ فرانسه نیز بسرعت در حال گسترش است.
در واقع در دهه‌های گذشته رسم بر این بود که مخالفان اسلام و مسلمانان بطور عمده در میان نیروهای راست افراطی متمرکز بودند و بخش‌هائی از نیروهای راست و میانه فرانسه نیز، حتی اگر بوضوح در این باره موضع نمی گرفتند، ولی پنهان هم نمی‌کردند که دل خوشی از مسلمانان ندارند .
بنظر می رسد این اولین بار است که چپ های فرانسه هم در زمینه منفی نگری به اسلام، دیگر کوششی برای پنهان کردن دیدگاه‌های خود بخرج نمی‌دهند.

باید گفت که پس از حوادث تلخ سال 2015 در فرانسه، یک داوری منفی عمومی نسبت به اسلام بسرعت شکل گرفت و گسترده شد. دو نمادی که این ناخشنودی فرانسویان را متجلی میکند یکی پدیده حجاب خانم‌ها در فضای عمومی است و دیگری مساجد مسلمان‌هاست که اینک در هر شهری ساخته می شود و مردم نسبت به آنها واکنش منفی نشان می‌دهند.
نکته قابل توجه این که این داوری های منفی در سالهای گذشته هم وجود داشته است، اما اینک آشکارا رشد قابل ملاحظه‌ای نشان می‌دهد. برای مثال در یک نظر سنجی که در سال ١٩٨٩ انجام گرفته است، ٣٣ درصد از فرانسوی‌ها با ساخته شدن مسجد برای مسلمان‌ها هیچ مشکلی نداشته اند؛ در حالیکه این رقم امسال به ١٣ درصد کاهش یافته است. یا در مورد حجاب خانم ها در سال 89 فرانسوی هائی که مخالف حجاب زنان در معابر عمومی بوده اند رقم سی و یک در صد بوده است و امسال مخالفان حجاب شصت و سه در صد فرانسوی ها هستند.

در پاسخ به این سؤال که وزن و تأثیر اسلام در جامعه فرانسه را چگونه ارزیابی می کنید؟ در سال ٢٠۱٠ ، ۵۵ در صد از فرانسوی‌ها آن را «بیش از اندازه پررنگ» توصیف کرده بودند و اکنون این دیدگاه ۶٣ درصد از فرانسوی‌ها را دربر میگیرد.

نکته تازه‌ای که نظرسنجی اخیر (١٤ تا ١٨ آوریل ٢٠۱۶) مورد توجه قرار داده است، بررسی نظرات رأی‌دهندگان دست چپی و دست راستی نسبت به این موضوع است. این نظرسنجی مشخص کرده است که در میان کسانی که وزن و تأثیر اسلام در فرانسه را بیش از اندازه پررنگ توصیف کرده‌اند، در سال ٢٠۱٠، رأی دهندگان به حزب سوسیالیست فرانسه ٣٩ درصد بوده‌اند و در نظرسنجی امسال ۵٢ درصدند. معنای این حرف آنست که برای اولین بار اکثریت هواداران چپ در فرانسه هم نسبت به حضور پررنگ اسلام در فضای عمومی، که معمولاً از طریق زنان محجبه و ساختمان مساجد در معرض دید عموم قرار می گیرد، معترض‌اند .

بد نیست بدانید که در سال ٢٠۱٠، تنها ٢٣ درصد از رأی‌دهندگان چپ با ساختن مسجد مخالف بودند، در حالیکه در آخرین نظرسنجی این رقم به ٣۶ درصد رسیده است.

نکته دیگر اینکه، گرچه ٨٨ در صد فرانسوی‌ها با ممنوعیت علائم مذهبی، از جمله حجاب اسلامی، در مدارس موافقند، ولی مخالفت با حجاب اسلامی در خیابان‌ها و فضاهای عمومی در میان چپ‌ها رشد آشکاری داشته است. به این معنی که در سال ٢٠۱٠، تنها ٤۶ درصد چپ ها مخالف حجاب در ملاء عام بوده اند . این رقم امسال به 55 در صد رسیده است. یعنی این بار هم اکثریت چپ ها از این موضوع احساس ناخشنودی داشته اند. 

"ژروم فورکه" تحلیلگر مسائل فرانسه و کارشناس تحولات اجتماعی در این کشور که ریاست بخش دیدگاه‌های مؤسسه نظرسنجی "ایفوب" را بعهده دارد، در یکی از مصاحبه‌هایش بقصد تفسیر نظرسنجی مورد بحث (فیگارو ٢٩ آوریل ٢٠۱۶) اظهار عقیده می‌کند که تغییرات دیدگاه‌های نیروهای چپ در فرانسه را نمی توان تنها به حوادث تروریستی سال ٢٠۱۵ خلاصه کرد، گرچه بدون شک این حوادث در تشدید داوری های منفی نقش ایفا کرده اند. او عقیده دارد که داوری منفی نسبت به اسلام به تدریج در کل جامعه فرانسه نفوذ کرده و به رشد خود ادامه می دهد. این دیدگاه منفی ابتدا در میان هوادار راست افراطی و بخشی از نیروهای دست راستی فرانسه وجود داشت و اینک اقشار وسیع تری، از جمله چپ‌های فرانسه را دربر گرفته است.

فورکه معتقد است که بخشی از چپ ها به این نتیجه رسیده اند که تا بحال نسبت به اسلام برخورد انعطاف پذیر و پر ابهامی داشته اند و اینک باید به قاطعیت متوسل شوند. به این ترتیب می توان گفت که چپ در این عرصه دچار انشقاق شده است. گر چه هنوز اکثریت چپ ها نسبت به مهاجرین خارجی دیدگاه مثبتی دارند.

ژروم فورکه، به عامل دیگری هم در تغییر دیدگاه نیروهای چپ نسبت به اسلام اشاره می کند. بعقیده او موضوع حقوق زنان و تساوی جنسیتی که در اسلام روایت‌های متفاوتی با ارزش‌های رایج در میان فرانسوی‌ها دارد ، نکته پر اهمیتی است که داوری چپ‌ها را نسبت به اسلام تحت تأثیر قرار می دهد.

رشد خصومت علیه اسلام یک پدیده غربی است

یک مقایسه کوتاه میان نظرسنجی‌های انجام گرفته در فرانسه و آلمان نشان می دهد که با وجود تفاوت‌های آشکار دو کشور بویژه در عرصه لائیسیته، و با وجود تفاوت میان جمعیت مسلمانان در دو کشور شباهت های زیادی در داوری مردم آلمان و فرانسه در این زمینه وجود دارد.
مقایسه میان دو نظر سنجی در این زمینه معنادار است. در مقابل این پرسش که وجود یک مجموعه جمعیت مسلمان در کشور را چگونه توصیف می کنید؟ ٤٧ درصد فرانسوی ها از واژه "تهدید" استفاده کرده‌اند و ١٩ درصد عقیده داشته‌اند که وجود چنین جمعیتی در کشور خود عامل غنای فرهنگی فرانسه می شود. ٣٤ درصد هم گفته اند نه این و نه آن. در آلمان ٤٣ درصد از مردم وجود جمعیت مسلمان را یک تهدید برای کشور توصیف کرده اند.

در مقابل پرسشی درباره ساختن مسجد برای مسلمانان، 52 در صد فرانسوی ها و 49 در صد آلمانی ها با آن مخالفت کرده اند.
برای استفاده از چادر یا روسری از طرف زنان مسلمان در خیابان ها 63 در صد فرانسوی ها و 45 در صد المانیها ابراز مخالفت کرده اند.
درباره جذب یا مستحیل شدن جمعیت مسلمان در درون جامعه، 68 در صد فرانسوی ها گفته اند که استحاله ای انجام نشده و مسلمان ها نتوانسته اند در جامعه جذب شوند. آلمانی های با نظر مشابه 71 در صد هستند. جالب است که یک اکثریت 67 درصدی فرانسوی ها علت ناکامی مسمانان در جذب شدن در جامعه را به عدم تمایل آنها برای جذب شدن نسبت داده اند. یعنی اینکه عامدانه جذب اجتماع نمی شوند. 60 در صد آلمانی ها نیز همین عقیده را ابراز کرده اند.
مسلمان ها باید مسئولیت خود را در بروز این داوریهای منفی بپذیرند!
پس از انتشار این اخرین نظر سنجی درباره اسلام و مسلمان ها ، انور کبیبش رئیس "شورای فرانسوی مسلمانان " در یک مصاحبه از نتایج این نظر سنجی اظهار تاسف کرد و تاکید کرد که مسلمانان فرانسه باید نسبت به این داوری های منفی احساس مسئولیت کنند و رفتار و اعمال خود را بگونه ای هماهنگ سازند که جامعه نسبت به آنها حساسیت هایش را از دست بدهد.
بعقیده انور کبیبش مسلمانان فرانسه با توجه به نظر سنجی اخیر باید درباره میزان مسئولیت های خود در آفریدن چنین وضعیتی باز اندیشی کنند. آنها باید بتوانند درهای زندگی های بسته خود را بروی جامعه باز کنند. در نهاد های اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی کشور وارد شوند و به سندیکاها و احزاب سیاسی بپیوندند. او هشدار می دهد که مبادا باز کسانی بفکر بیفتند تا احزاب اسلامی بر پا کنند و سندیکای اسلامی بسازند.
بعقیده رئیس شورای فرانسوی مسلمانان "ارجحیت ما باید تحقق شعار با هم زندگی کردن در درون یک جامعه باشد. ما باید بتوانیم به هماهنگی اجتماعی یاری برسانیم و جلوی سوء تعبیرهای افراطیون رابگیریم . "