همایش "ثروتمندان"، افزایش نابرابری های اجتماعی و "اقتصاد در خدمت یک‌‌ درصد"

چهل و ششمین فروم اقتصادی جهانی که از روز 20 تا 23 ژانویه در دهکده "داووس"، در سوییس تشکیل می شود موقعیتی به دست می دهد که در آن بیش از 40 رئیس دولت و یا کشور جهان و همچنین 2500 رئیس شرکت های بزرگ با یکدیگر دیدار و پیرامون چالش های پیش رو گفتگو کنند.
موضوع گفتگو های امسال پیرامون چهارمین انقلاب صنعتی خواهد گردید و در کنار آن چالش هائی چون امنیت، تغییرات آب وهوا و رشد تازه جهانی مورد بحث قرار خواهند گرفت.
در نشست امسال، سالی که از شماری جهات شاهد رخدادهائی نادرو بیشتر دردناک بود، این شرکت کنندگان به ناچار به مسائلی چون سوءقصد های خونین پاریس، استانبول، جاکارتا، "اواگادوگو" و مبارزه علیه داعش، سرازیر شدن موج پناهجویان به کشورهای اروپائی، دست درازی های جنسی در شب سال نوی مسیحی در "کلن" و مرزهائی که دوباره به دور کشورهای اروپائی کشیده شده و می شود، خواهند پرداخت.
پاره ای از رهبران مناطق بسیار داغ جهان از مبارزات هم جانبه خود با جهادیون سخن خواهند گفت. از جمله آنها حیدر عبادی، نخست وزیر عراق، احمد داوود اوغلو ، نخست وزیر ترکیه و محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان هستند.
پاره ای دیگر از این فرصت برای دیدار پنهانی با یکدیگر استفاده خواهند کرد. حال این پرسش پیش می آید که آیا وزیر امور خارجه ایران، آنهم در حالی که دو کشور شمشیر های خود را از رو بسته اند، با همتای سعودی خود دیدار و گفتگو خواهد کرد؟

چهارمین انقلاب صنعتی، کاهش بهای نفت و کند شدن اقتصاد چین

اقتصاد طبیعتأ در دل گفتگوهای بانکداران مرکزی، کارفرمایان بزرگ، روسای شرکت های نوآور و دیگر مسئولان نهادهای اقتصادی بین المللی قرار خواهد داشت.
مضمون چهارمین انقلاب صنعتی از این جهت برگزیده شده که تحولاتی بزرگ، از جمله در زمینه پیشرفت "ربات ها"، اینترنت، اشیاء متصل به شبکه اینترنت، کماکان در حال شکل گرفتن و رشد هستند.
روسای گروههای بزرگی چون "مایکروسافت"، "فیس بوک"، "رنو" و روسای بانک های غول آسا چون "گلد من ساکس" یا بانک "آمریکا" در این فروم به گفتگو در این موارد خواهند پرداخت.
کاهش چشمگیر بهای نفت، کند شدن چرخ اقتصاد چین، رشد شکننده در جهان و بازارهای پولی فرٌار موضات مهم دیگر مطرح را تشکیل می دهند.
تغییرات آب وهوا و مبارزه با افزایش دمای هوا هم در دستور کار قرار دارد چرا که شکست در مهار کردن این افزایش می تواند به بسیاری از زمینه ها و به ویژه اقتصاد آسیب وارد کند.

62 نفر ثروتی معادل ثروت نیم دیگر جهانیان را در اختیار دارند

به مناسبت برگزاری "فروم داووس"، "اکسفام" ، ان جی اوی فعال در زمینه مبارزه با فقر و دستیابی به عدالت اجتماعی ، در گزارشی که در روز دوشنبه، زیر عنوان "اقتصاد در خدمت 1%" منتشر کرد، از افزایش چشمگیر نابرابری ها اجتماعی در سطح جهان ابراز نگرانی می کند.
در این گزارش، به این اشاره شده که در سال 2015، ثروت 62 نفر برابر با دارائی 3.5 میلیارد نفر مستمند در دنیا بود..
در حالی که پنج سال پیش، شمار این ثروتمندانی که نیم ثروت جهانی را در اختیار دارند، 388 نفر بود.
53 تن از این 62 نفر مرد هستند و نیمی از آنان در آمریکا زندگی می کنند. 17 تن اروپائی هستند و ثروتمندان دیگر را می توان در چین، برزیل، مکزیک، ژاپن و عربستان سعودی یافت.

در واقع از سال 2010 تا به امروز ثروت این 62 تن که 1760 میلیارد دلار برآورد می شود، افزایشی 44% داشته در حالی که از درآمد نیم دیگر جهانیان ویا مردم مستمند 41% کاسته شده است.
به عبارت دیگر، از آغاز قرن بیستم، نیم بسیار فقیر مردم جهان، تنها از 1% ثروت جهان، بهره برده است در حالی که 1% ثروتمندان بزرگ، به نیمی از این ثروت دست یافته اند.
"اکسفام" که داده های خود را از آمارهای بانک"کردیت سویس" به دست آورده، به این مدل اقتصادی کاملأ بی منطق می تازد که تنها به سود ثروتمندان عمل می کند. یعنی ثروت به جای این که به سوی افراد دست پائین جامعه سرازیر شود، با پمپ های این مدل اقتصادی به دست افراد بالا نشین می رسد.

بهشت های مالیاتی و نقش مهم آنان در فشار بر مردم عادی وشکننده سازی دولت ها

بهشت های مالیاتی چون جزایر برمودا، "کایمان"، سنگاپور، لوکزامبورگ، ایرلند، هلند، و جزیره "جرسی" به عنوان مسئولان این ثروت اندوزی بیش از اندازه به شمار می آیند که دور از دسترسی دولت ها و مردم عادی قرار دارند و سود اندکی را تضمین می کنند.
اکسفام، بر مبنای بر آوردهای اقتصاد دان آلمانی "گابریل چوکمان"، سرمایه نهفته در این بهشت ها را 7600 میلیارد دلار، یا رقمی بیش از درآمد ناخالص ملی دو کشور آلمان و انگلستان بر می شمرد.
در کنار این بهشت ها، تخفیف ها و تسهیلات مالیاتی که در شماری از کشورها برای ثروتمندان پیش بینی شده عامل دیگر افزایش ثروت آنان توصیف می شود. این
کاهش مالیات طبیعتأ بر بودجه دولت ها تأثیر می گذارد و آنها را وادار می سازد که از خدمات اجتماعی و دولتی پایه ای برای مردم بکاهند. این ثروت هیچ کمکی به پیشرفت اقتصادی، سرمایه گذاری و تولید کار نمی کند و برعکس دولت ها را شکننده می سازد. از جمله این که نزدیک به یک سوم دارائی های ثروتمندان آفریقا، یعنی ملبغی معادل 500 میلیارد دلار در حسابهای بانک های بهشت های مالیاتی انباشته شده اند که این رقم کسری مالیاتی 14 میلیارد دلاری در سال برای کشورهای آفریقائی به وجود آورده است. این مبلغ می تواند به تنهائی هزینه درمانی بیش از 4 میلیون کودک را تأمین کند و امکان بدهد برای کمک به مدرسه روی همه کودکان، آموزگاران مورد نیاز استخدام شوند.
"اکسفام" در محاسبات خود آورده که چنانچه میلیاردر های جهان، در پی بحران اقتصادی به وجود آمده، تنها 1.5% مالیات بر دارائی خود می پرداختند، با آن پول می شد جان 23 میلیون نفر را در 49 کشور فقیر نجات داد. شمار میلیاردر ها و دارائی آنان رشد آنچنان سریعی داشته که اگر در سال 2014، مالیاتی 1.5 در صدی به ثروت آنان بسته می شد، همه کودکان فقیر کشورهای بر شمرده می توانستند به آموزش و تحصیل وهمچنین بیمه های اجتماعی دست یابند.
و گر چه کمی نابرابری برای پاداش دادن به کسانی که کار آئی ویژه ای دارند، نوآوری می کنند و کار می آفرینند لازم است، اما امروز نابرابری اقتصادی ای که به آن رسیده ایم آنچنان ژرف است که به رشد اقتصادی لطمه وارد می کند و امکان نمی دهد در زمینه پرورش استعداد های میلیون ها نفر سرمایه گذاری شود.
مثال های گویای این معضل کنیا، اندونزی و هند هستند. پژوهش تازه ای که انجام گرفته نشان می دهد که اگر در هند نابرابری کاهش یابد، 90 میلیون فقیر می توانند تنها در مدت 5 سال از فقر نجات یابند. وباز هم چنانچه این کشور 36% از نابرابری ها بکاهد، خواهد توانست به طور کامل فقر مطلق را از میان بردارد.
"بروکینگ اینستیتیوشن" در سناریوئی که در پژوهش خود آورده می نویسد که نابرابری جلوی مبارزه با فقر را در جهان می گیرد. بنا بر سناریوئی دیگر، چنانچه نابرابری ها کاهش یابد، 463 میلیون نفر دیگر می توانند از فقر نجات پیدا کنند.
در همه کشورها، میزان در آمد تأثیر به سزائی در آینده نگری شهروندان دارد. به عنوان مثال، میزان در آمد شهروندان بنگلادش و نیجریا تقریبأ یکسان است. با این حال نیجریا کمی ثروتمند تر اما نابرابری در آن بیشتر است. بنابراین امکان مرگ و میر کودکی که در نیجریا زاده می شود سه برابر بیشتر از یک کودک بنگلادشی پیش از رسیدن به پنج سالگی است!!
مثال هائی از این گونه در گزارش "اکسفام" بسیاردیده می شوند. از این رو رهبران و گردانندگان همه کشورهای جهان می بایست همه تلاش خود را برای زدودن فقر ونابرابری تا سال 2030 به کار بندند. اما بدون مشخص کردن هدف ها، این تلاش ها می توانند شکست بخورند و باز هم شماری زندگی خود را از دست بدهند.
بنابراین رئیس "اکسفام" ، که در "داووس" حضور خواهد داشت، خواستار برخوردی همه سویه با بهشت های مالیاتی خواهد شد.
به همین سبب است که در آغاز گزارش خود "اکسفام" می نویسد : زمان پایان دادن به نابرابری ها فرا رسیده است...
بدین ترتیب، شعار جنبش "وال استریت را اشغال کنید" این خواهد بود : " ما همان 99% باقی مانده هستیم" !!

گفتنی است که فروم "داووس"، بر مبنای سنت همه ساله جوایز کریستال خود را به هنرمندانی خواهد داد که در راه کمک به بهبود وضع جهان کمک کرده اند. در میان این هنرمندان از جمله نام "لئوناردو دی کاپریو"، هنرپیشه آمریکائی، "بونو" و "پیتر گابریل"، موزیسین و "کوین اسپیسی"، هنرپیشه دیده می شود.