کریستیان بوبن نویسنده و شاعر فرانسوی درگذشت

کریستیان بوبن نویسنده و شاعر فرانسوی که بیش از ۳۰ اثر او به زبان فارسی نیز ترجمه شده و از محبوبیت زیادی در بین نسل جوان ایرانی برخوردار است، در سن ۷۱ سالگی درگذشت.

L'écrivain français Christian Bobin. © RFI/Fanny Renard

انتشارات گالیمار، ناشر اختصاصی آثار کریستیان بوبن، روز جمعه ۲۵ نوامبر/ ۴ آذر، در حساب کاربری خود در توییتر، از درگذشت این نویسندۀ فرانسوی در سن ۷۱ سالگی، خبر داد.

آنتوان گالیمار مدیر این انتشارات، ضمن بیان اندوه عمیق خود از فقدان این چهرۀ ادبی، نوشت: «کریستیان بوبن از طریق آثار خود، ما را با سخاوتی فراوان دعوت می کند تا بخش گمشدۀ زندگی خود را درک کنیم؛ بخشی که شگفت انگیز و مبهم است».

وی افزود: «با خواندن آثار بوبن، او ما را از اندوه و شک و تردید می رهاند و با کلماتی که با حساست بسیار نگاشته شده اند، ما را به جستجوی شادی فرا می خواند».

مدیر انتشارات گالیمار در ادامه کریستیان بوبن را همچون نقاشی دانست که نور را از دل تاریکی بیرون می آورد و به ما می گوید: «میان زندگی و مرگ، پرده ای از برف است».

« Comme ce grand peintre disparu, il fait jaillir la lumière de l’obscurité "Entre la vie et la mort s’installe un rideau de neige", nous dit-il. Son sourire, sa joie, son humanité vont nous manquer. »
Hommage d'Antoine Gallimard au poète Christian Bobin➡️https://t.co/Ka26N6OxCP pic.twitter.com/no5JgFzNXh

— Gallimard (@Gallimard) November 25, 2022

کریستیان بوبن در تاریخ ۲۴ آوریل سال ۱۹۵۱ در شهر کروزو واقع در شرق فرانسه به دنیا آمد. دوران کودکی او آنطور که خود گفته است در تنهایی و با همنشینی با کتاب سپری شد.

کریستیان بوبن در سن ۱۵ سالگی به طور جدی به نوشتن علاقه مند شد و سپس با تحصیل در رشته فلسفه مجذوب آثار افلاطون و اسپینوزا شد .

نخستین نوشته های او در قالب کتابی با نام «نامۀ بنفش» که از همان آغاز سرشار از کلماتی ساده و عباراتی شعرگونه بود، در سال ۱۹٧٧ و هنگامی که او ٢۶ سال داشت منتشر شد.

اما نخستین موفقیت ادبی کریستیان بوبن در سال  ۱۹۹١ با انتشار کتاب «لباس کوچک مهمانی» به دست آمد؛ اثری که ٢۷۰ هزار نسخه از آن به فروش رسید.

او یک سال بعد از خلق این اثر، با نگارش کتابی که در ایران با نام «رفیق اعلی» توسط پیروز سیار ترجمه شده است، به شهرت رسید و توانست جایزۀ مهم ادبی «دوماگو»  (Deux Magots ) و نیز جایزۀ بزرگ کاتولیک در ادبیات را در سال ۱۹۹٣ به دست آورد.

این کتاب که با نام «قدیس فرودستان» نیز شناخته می شود، روزنه ای به زندگی فرانچسکوی قدیس می گشاید و با استقبال فراوان منتقدان ادبی روبرو شد و بیش از ۴٠٠ هزار نسخه از آن به فروش رسید.

کریستیان بوبن در سال ١۹۹۵، در پی مرگ زودهنگام معشوق خود، با نگارش کتاب «فراتر از بودن»، یاد او را گرامی داشت. این کتاب که اثری در ستایش زندگی است، افزایش شمار مخاطبان آثار کریستیان بوبن را در پی داشت.

این نویسندۀ فرانسوی به رغم موفقیت های فراوان، از حضور در مجامع و صحنه های ادبی گریزان بود؛ چنان که خود در یکی از آثارش نوشته است: «زندگی من به دور از هیاهوی جهان و در کتاب ها سپری شده بود».

در کارنامۀ ادبی کریستیان بوبن نگارش بیش از ۶۰ کتاب به چشم می خورد که حدود ۳۰ اثر وی در ایران به زبان فارسی ترجمه شده است.

این نویسندۀ فرانسوی، در ایران با کتاب « ستایش هیچ» (éloge du rien) در سال ۱۳۷۳ و کتاب «چهره دیگر» (Ľ Autre visage) در سال ۱۳۷۴ با ترجمه پیروز سیار معرفی و شناخته شد. پس از آن به فاصلهٔ چند سال شمار زیادی از آثار کریستیان بوبن به فارسی ترجمه شد.

از دیگر آثار کریستیان بوبن که به زبان فارسی نیز ترجمه شده اند می توان به «بخش گمشده»، «فرسودگی»، «دیوانه وار»، «مسیح در شقایق»، «ایزابل بروژ»، «نور جهان»، «اسیر گهواره»، «کتابخانه ای از ابر» و «همه گرفتارند»  اشاره کرد.

از مجموعه اشعار او نیر می توان به «هشتمین روز هفته»، «کتابی بیهوده» و «حضور ناب»، اشاره کرد.

کریستیان بوبن در سال ۲٠۱۶، جایزۀ آکادمی فرانسه را برای یک عمر فعالیت ادبی و مجموعه آثار خود دریافت کرد.

آخرین اثر کریستیان بوبن با عنوان «موگۀ قرمز»، پاییز امسال به همراه گلچینی از آثار برگزیدۀ او در مجموعه ای به نام «مناطق مختلف آسمان» توسط انتشارات گالیمار منتشر شد.

او با استفاده از نثری شاعرانه و اثیری، در نوشته های آهنگین خود، به مضامینی چون عشق، کودکی، ملانکولی و تنهایی پرداخته است که ما را به مراقبه و تفکر فرا می خواند.

کریستیان بوبن که پدرش استاد طراحی صنعتی بود و شهر زادگاهش نیز کارخانۀ فولاد اشنایدر را در خود جای داده بود، دربارۀ روح جاری در آثار خود گفته بود: «من در گهواره ای از فولاد به دنیا آمدم اما هیچیک از آثار من به صنعت، رئالیسم اجتماعی و مبارزۀ طبقاتی اشاره ندارد، ترجیح دادم به سمت چیزی بروم که به نظر می رسد گذشت زمان را نادیده می گیرد مانند گل، انتظار، عشق در نخستین شرمی که به آن آمیخته است، زیبایی یک چهره، سکوت...و تمام چیزهایی که زندگی مدرن کم کم از ما ربود و غارت کرد».

پیش از این بخش فارسی رادیو بین المللی فرانسه در سال ۲۰١٧ با کریستیان بوبن به طور اختصاصی گفتگو کرده بود؛ برای شنیدن این گفتگو اینجا کلیک کنید.