پیشنهاد جنجالی امانوئل ماکرون: آیا قدرت اتمی فرانسه می‌تواند در اختیار اروپا قرار گیرد؟
در فرانسه، مخالفان سیاسی رئیس‌جمهوری به تندی از اظهارات اخیر وی در مورد سیاست‌های امنیتی کشور انتقاد کردند. به عقیدۀ امانوئل ماکرون، اتحادیۀ اروپا باید یک نظام دفاعی مستقل داشته باشد که حتی در صورت لزوم بتواند تسلیحات هسته‌ای را هم شامل شود. مسئله اینجاست که در اتحادیۀ اروپا هیچ کشور دیگری جز فرانسه دارای سلاح هسته‌ای نیست.
نتشر شده در:
روز یکشنبه ٩ اردیبهشت، مخالفان جناح راست امانوئل ماکرون با لحنی هشدارآمیز گفتند: «رئیس جمهوری فرانسه هیچوقت نباید چنین حرف‌هایی بزند.»
اظهارات اخیر امانوئل ماکرون که در آستانۀ انتخابات پارلمان اروپا انتشار یافته، نه تنها جناح راست که تقریباً تمامی طیف‌های سیاسی فرانسه را به اعتراض و واکنش برانگیخته است.
ماکرون که حتی قبل از آغاز جنگ اوکراین پیوسته از تشکیل یک نظام دفاعی مشترک اروپایی پشتیبانی می‌کرد، روز گذشته (شنبه ۲۷ آوریل) پیشنهاد داد که بحث در مورد این سیستم دفاعی مشترک، موضوع سلاح‌های اتمی را نیز در برگیرد. او از کشورهای اروپایی دعوت کرد که همۀ احتمالات و امکانات را «روی میز بگذارند» و «ببینند چه چیزهایی می‌تواند امنیت ما را واقعاً تأمین کند.»
اما از نظر مخالفان ماکرون، قدرت اتمی فرانسه به این کشور انحصار دارد و قابل اشتراک نیست.
در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا فقط فرانسه دارای تسلیحات هسته‌ای است. بریتانیا، دیگر قدرت اروپایی که دارندۀ این نوع سلاح‌هاست از سال ۲٠۲٠ اتحادیه اروپا را ترک گفته است.
به گفتۀ فرانسوا گزاویه بلامی، عضو حزب جمهوری‌خواه فرانسه (راست سنتی)، «سخنان رئیس جمهوری قلب حاکمیت ملی را هدف گرفته است.»
حزب فرانسۀ نافرمان نیز که بخشی از طیف «چپ رادیکال» شناخته می‌شود اعلام کرد که امانوئل ماکرون «ضربۀ دیگری به ساختار بازدارندگی اتمی فرانسه وارد کرد.» به گفتۀ اعضاء این حزب «ماکرون می‌خواهد به بهانۀ دفاع از اروپا، استقلال استراتژیک فرانسه را چوب حراج بزند.»
تیری ماریانی، نمایندۀ راست افراطی نیز گفت: «امانوئل ماکرون به یک خطر ملی تبدیل شده.»
در مقابل، فرانسوا بایرو، شخصیت میانه‌رو که از متحدان رئیس‌جمهوری محسوب می‌شود، در پاسخ به انتقادها گفت: «منافع حیاتی فرانسه از منافع اروپا جدا نیست.» او سؤال کرد: «آیا اگر آلمان با یک تهدید مرگ‌آور مواجه شود، تصور می‌کنید فرانسه در امان خواهد ماند؟»
امانوئل ماکرون از آغاز دوران ریاست جمهوری‌اش مدافع این نظریه بوده که اروپاییان نمی‌توانند فقط به پیمان ناتو اتکاء کنند و باید برای خود یک نظام دفاعی مستقل از آمریکا به وجود آورند. اما مخالفان وی، به ویژه طیف‌هایی که ساختار اتحادیۀ اروپا را مغایر اصل حاکمیت ملی می‌بینند، اعتقاد دارند که سیستم دفاعی و نظامی باید مطلقاً در چارچوب ملی محدود بماند، زیرا در لحظات دشوار و بحرانی، هر کشور به دنبال منافع خود خواهد بود و «اتحاد» در سطح اروپا به فراموشی سپرده خواهد شد.
اما طرفداران نظام دفاعی مشترک اروپایی با تکیه به آمار و ارقام گوشزد می‌کنند که کشوری در حدّ فرانسه در رویارویی با قدرت‌هایی چون روسیه، چین یا آمریکا هیچگونه توان مقاومت و دفاع نخواهد داشت و چارۀ دیگری جز متحد شدن در سطح اروپا وجود ندارد.
نگرانی‌های دفاعی اروپاییان
تجاوز روسیه به اوکراین بحث‌های مربوط به دفاع و امنیت را در سطح اروپا داغ کرده است. حتی کشورهایی چون آلمان که به «خطر روسیه» چندان باور نداشتند، بعد از جنگ اوکراین به شدت مشغول تقویت سیستم دفاعی خود شده‌اند.
در این وضعیت، درگیر شدن اسرائیل در جنگ غزه و در عین حال مشاهدۀ کارآ بودن «گنبد آهنین» این کشور، اروپاییان را بیشتر به فکر دفاع ضدموشکی انداخته است. در این میان، آلمان طرحی را تحت عنوان «سپر آسمان اروپا» (Euro Sky Shield) پیشنهاد کرده که از سوی چندین کشور اروپایی مورد استقبال قرار گرفته است.
این طرح که با گنبد آهنین اسرائیل قابل مقایسه است، در صورت اجرایی شدن از فن‌آوری‌های آمریکایی و اسرائیلی بهره خواهد برد اما هیچ سهمی برای فن‌آوری‌های فرانسوی پیش‌بینی نکرده است. شاید به همین دلیل، امانوئل ماکرون روی خوشی به این طرح نشان نداده است. از نظر او این «سپر آسمان» قادر به مقاومت در برابر قدرت موشکی روسیه نخواهد بود و به همین دلیل بهتر است اروپا به فکر «بازدارندگی اتمی» باشد.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید