برافراشتن پرچم چهار رنگ فلسطین در سازمان ملل، گامی بسوی صلح یا مراسمی تشریفاتی؟

پرچم چهار رنگ فلسطین، لحظاتی پس از سخنرانی محمود عباس در مجمع عمومی سازمان ملل که عصر چهارشنبه ٣٠ سپتامبر انجام گرفت، طی مراسمی که در باغ این سازمان برگزار شد، در کنار پرچم ١٩٣کشور دیگر به اهتزاز درآمد . در این مراسم علاوه بر "بان کی مون" دبیر کل سازمان ملل متحد، و "محمود عباس" رئیس تشکیلات خودمختار فلسطین و لوران فابیوس" وزیر خارجه فرانسه، تعدادی از مسئولان کشورهای مختلف جهان نیز شرکت داشتند".

سازمان ملل، دهم سپتامبر قطعنامه‌ای در همین زمینه به تصویب رساند که توسط نماینده فلسطین به مجمع عمومی ارائه شده بود. نماینده سرزمین‌های فلسطینی در سازمان ملل طی نطقی این قطعنامه را «اقدامی نمادین» توصیف کرد که امکان خواهد داد تا بنیان‌های دولت فلسطین مستحکم تر شود. او در این سخنرانی مدعی شد که اینکار به فلسطینی ها «بارقه ای از امید» خواهید بخشید که در این دوران دشواری که مذاکرات صلح به بن بست رسیده است بدان نیاز دارند.

متن این قطعنامه از اعضا می‌خواست که کشورهای ناظر عضو سازمان ملل، یعنی فلسطین و واتیکان نیز بتوانند پرچم‌های خود را در کنار اعضای دیگر، بر فراز سازمان ملل در نیویورک و دفاتر دیگر سازمان ملل متحد در ژنو و وین برافرازند.
٨ کشور، از جمله آمریکا، اسرائیل، کانادا و استرالیا، یه این قطعنامه رأی مخالف دادند. آمریکا مدعی شد که این اقدام نمادین گامی بسوی صلح محسوب نمی‌شود. اسرائیل نیز این اقدام را نوعی بی اخلاقی خدعه‌گرانه توصیف کرد که در زندگی اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها هیچ تأثیری نخواهد داشت.
٤۵ کشور، از جمله آلمان، نروژ و انگستان، در مراسم رأی گیری حاضر نشدند؛ این کشورها گرچه آشکارا از یک صلح پایدار میان اسرائیل و فلسطین حمایت می کنند، ولی برای توجیه غیبت خود در جلسه رأی‌گیری اظهار نظر کردند که حق داشتن پرچم باید منحصر به اعضای اصلی عضو سازمان ملل باشد و نه اعضای ناظر .
به این ترتیب قطعنامه پیشنهادی نماینده فلسطین، با ١١٩ رأی مثبت از جمله آرای فرانسه، روسیه و چین، به تصویب رسید. مدافعان این قطعنامه آن را «پیام امید» نامیدند.

این متن تصویب شده، ٢٠روز در انتظار ماند تا روز چهارشنبه ٣٠ سپتامبر با حضور محمود عباس و پس از سخنرانی او در مجمع عمومی به مرحله اجرا گذاشته شود. محمود عباس در پیامی پس از تصویب این قطعنامه، کسانی را که به آن رأی مثبت دادند حامیان حق و عدالت نامید؛ او سپس در مقاله‌ای که برای نشریه "هافینگتون پست" نوشت، رأی مثبت سازمان ملل متحد را تأیید مجدد این واقعیت دانست که «ما مردم فلسطین، در نبردی که برای آزادی در مقابل خود داریم تنها نیستیم».

نشریه "جروزالم پست" از قول نماینده فلسطین در سازمان ملل، نقل کرده است که «همزمان با برافراشتن پرچم فلسطین در نیویورک، چه بسا صدها هزار نفر شاید هم میلیون‌ها نفر، برسر در مغازه‌های خود، مدارس و شیشه اتومبیل‌های خود، پرچم چهار رنگ ما را به اهتزار درآورند.»

به این ترتیب دولت فلسطین که تا کنون در نهادهای بین المللی، از جمله در دادگاه جزائی بین‌الملل، پذیرفته شده است، اینک گام نوینی در تحکیم موقعیت بین‌المللی خود به جلو برمی دارد، گرچه هنوز نتوانسته است خود را به عضویت کامل سازمان ملل برساند، چرا که این کار به رأی مثبت ١٣۵کشور نیازمند است. یک سال قبل فلسطینی‌ها تقاضائی برای عضویت کامل به مجمع عمومی ارائه کردند که ناکام ماند.

پرچم فلسطین و زندگی روزمره فلسطینیان
باید گفت که حادثه امروز واقعه پر سرو صدائی در مقر سازمان ملل در نیویورک محسوب نمی‌شود. "آن کورپه"، فرستاده ویژه "ار.اف.ای." در آمریکا، در گزارشی اظهار عقیده می‌کند که امسال برخلاف سال‌های گذشته، ماجرای فلسطین در سازمان ملل بدلیل بحران‌های پراهمیتی همچون سوریه، تروریسم و بحران پناهجویان، بکلی از حوزه دید و علاقه رهبران کشورهائی که در آنجا حضور دارند فاصله گرفته بود.

در خود مناطق فلسطینی نیز مردم در انتظار هیچ معجزه ای نیستند. "نیکلا روپر" نماینده ویژه "ار.اف.ای." در منطقه، کوشیده است تصویری از احساسات فلسطینی‌ها نسبت به افراشته شدن پرچمشان در نیویورک ارائه دهد. آشکار است که او قادر به ارائه یک نظرسنجی نیست و نمی‌توان فهمید افکار عمومی چگونه داوری می کنند؛ ولی برای مثال او با "ابوعیسی" یک مهندس جوان فلسطینی در رام الله، گفتگو کرده و می نویسد وی آشکارا احساس خشنودی و افتخار میکرد که پرچم فلسطین را بر فراز سازمان ملل متحد در نیویورک برافراشته ببیند. او به خبرنگار "ار.اف.ای." می گوید «افراشتن پرچم فلسطین در سازمان ملل به معنای آنست که این سازمان ما را بیش از پیش همچون یک کشور کامل قبول دارد. این نکته مثبتی است؛ شاید هم در مجموع اثر مثبتی بر زندگی ما بگذارد».

یک فلسطینی دیگر که در یک کافه سنتی در رام الله نشسته است و "عید اکربا" نام دارد، برعکس بسیار ناامید است؛ او می‌گوید برافراشتن پرچم فلسطین هیچ دردی را دوا نمی کند. او عقیده دارد که بالا رفتن این پرچم باعث می شود رهبران ما از یک پیروزی جدید دم بزنند که واقعیتی ندارد. بعقیده این فلسطینی «این حرف‌ها باد هواست؛ اگر فردا محمود عباس بخواهد به "نابلس" و یا "بیت اللحم" برود، باید از اسرائیل اجازه بگیرد؛ ما کماکان دچار اشغال نظامی هستیم و صلحی در کار نیست».
بروایت فرستاده ویژه ما ، بسیاری از فلسطینی‌ها بیشتر در انتظار نتایج واقعی هستند و نه وعده و وعید و اقدامات نمادینِ.
محمود عباس در بن بست.
در مقابل بن‌بست کامل مذاکرات صلح با اسرائیل و نیز کم اهمیت شدن موضوع فلسطین در اذهان جامعه بین‌الملل، محمود عباس نیز خود را در بن بستی دردناک حس می کند.
در هشتاد سالگی، در حالیکه ده سال است که در رأس حکومت فلسطین قرار گرفته است، محمود عباس نه فقط توسط کشورهای جهان مورد حمایت نیست، بلکه از درون نیز با ناخشنودی مردم روبروست. مطابق آخرین نظر سنجی منتشر شده، دو سوم مردم فلسطین خواهان استعفای او هستند.

"فرانسوا سکالدی" پژوهشگر انستیتوی فرانسوی تحقیقات خاورمیانه، درباره عباس می گوید «این رهبر فلسطینی استراتژی بلندمدتی را بکار گرفت که بر دو عنصر "عدم خشونت" و "مذاکره با اسرائیل" متکی بود. این در حالی است که در عمل، ساختن کلنی‌های اسرائیلی ادامه یافت، تخریب خانه‌های فلسطینی و جابجا کردن آنها هم هیچگاه متوقف نشد».

نتیجه آنکه برخی از فلسطینی‌ها تا آنجا پیش می روند که عباس را «آدم اسرائیلی‌ها» می‌شمارند که آنان را در تأمین امنیت یاری می دهد. بعقیده "سکالدی"، فلسطینی‌ها فکر می‌کنند که همکاری امنیتی با اسرائیل بیشتر به نفع امنیت کلنی‌هاست تا فلسطینی‌ها.

آیا استعفای محمود عباس مشکلی را حل خواهد کرد؟ ایده استعفا که تا کنون بارها از سوی خود محمود عباس مطرح شده است، از نظر "اشرف اجرامی" وزیر سابق فلسطینی و تحلیلگر مسائل سیاسی، ایده ایست که محمود عباس را وسوسه می‌کند، ولی هنوز موقع مناسبی برای این کار نیست. بعقیده "اجرامی"، حزب "فتح" هنوز آماده چنین تغییری نیست.
در انتظار این آمادگی برای تغییر، تظاهرات جوانان فلسطینی علیه اشغالگری اسرائیل بطور مرتب تکرار می‌شود. بروز خشونت‌های موضعی در مقابل مساجد که با تحریک افراطیون اسرائیلی آغاز شده‌اند، خطر نابسامانی‌ها را در پی دارد.

"خلیل شیکاکی" مسئول یک سازمان نظرسنجی، عقیده دارد که وجود یک جمعیت ۵٧ درصدی از فلسطینی‌ها که خواهان بازگشت به جنگ مسلحانه هستند، از سال ٢٠٠٠تا کنون سابقه نداشته است.