سیاست «ابهام گرائی» ایران در بارۀ برجام، کشورهای حامی و نهادهای بین‌المللی را دلسرد کرده است
تاخیر ایران در بازگشت به گفتگوهای وین و بویژه اظهارات ابهام آمیز و نامفهوم مقامات این کشور در بارۀ برجام و برنامۀ هسته‌ای تهران، اندک اندک صدای حامیان سنتی جمهوری اسلامی و نهادهای بین‌المللی را نیز بلند کرده است. برخی دیپلمات‌های آشنا با امور ایران بر این باورند که تغییر دولت در این کشور، تدوین و ارائۀ سیاست تازه‌ای را به دنبال نیاورده، بلکه رفتار «ابهام‌آمیز» و «گریز از اتخاذ سیاست‌های روشن» را بر مناسبات بین‌المللی این کشور حاکم کرده است. توئیت اخیر میخائیل اولیانوف و اظهارات رافائل گروسی در عدم دسترسی به رئیس دیپلماسی ایران، نمونه‌های آشکار شدۀ این دلسردی از مقامات تازه و تردید در بارۀ سیاست آنان است.
نتشر شده در:
مقامات جمهوری اسلامی ایران از هنگام روی کار آمدن دولت تازه در این کشور که با توقف گفتگوهای وین در بارۀ برجام همراه شد، همواره تکرار کرده‌اند که مذاکرات در این زمینه را «بزودی» از سر خواهند گرفت، اما تاریخ دقیق این بازگشت را به رغم بی تابی طرفین دیگر در ابهام گذاشته‌اند. مناسبات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز که تا کنون همواره نقشی تعدیل کننده ایفا کرده و در گذشته با تدوین گزارش‌های خود، راه را بر اتهامات ساختگی علیۀ این کشور بسته نیز اینک رو به تیرگی نهاده است.
میخائیل اولیانوف، نمایندۀ روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، و مدافع سرسخت مواضع جمهوری اسلامی ایران، که تا همین چندی پیش هر کلمه و هر ابراز نظر او با آب و تاب در رسانه‌های ایران نقل می‌شد، نیز اینک نه تنها ناخرسندی خود را از رفتار تازۀ مقامات ایران پنهان نمی‌کند، بلکه در این زمینه به کنایه و تمسخر روی آورده است. او روز شنبه با اشاره به اظهارات همان روز حسین امیرعبداللهیان در دیدار با خسرو ناظری، دبیرکل تاجیک سازمان همکاری اقتصادی (اکو) که گفته بود «مذاکرات هسته‌ای با ١+٤ به زودی از سرگرفته خواهد شد» در توئیتی نوشت «"به زودی". آیا کسی می‌داند این واژه در عمل چه مفهومی دارد؟»
میخائیل اولیانوف نیز از تاخیر ایران برآشفته شد
“Soon”. Does anybody know what it can mean in practical terms? https://t.co/mlae6iGFMp
— Mikhail Ulyanov (@Amb_Ulyanov) October 23, 2021
این نخستین بار نیست که مقامات ایران در بارۀ این سیاست و بکار بردن این واژه مورد پرسش و انتقاد قرار می‌گیرند. حسین امیرعبداللهان خود چند هفتۀ پیش در این باره گفت «تفاوت بین به زودی ایرانی و به زودی غربی خیلی زیاد است. به زودی از نظر ما یعنی واقعا در اولین فرصتی که بررسی‌هایمان تکمیل شود». برخی دیپلمات‌های غربی، بگفته خود، انتظار دارند که «مقامات ایران در پیام‌هائی که به غرب می‌فرستند، از واژه هائی استفاده کنند که برای غربیان نیز مفهوم باشد».
این ابهام که اینک دیگر در نظر بسیاری «خواسته» و «راهکاری» برای گریز از بیان آشکار مواضع است، اَشکال دیگری نیز بخود گرفته است.
رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفتگو با روزنامۀ فرانسوی لوموند می‌گوید که از هنگام استقرار دولت تازه در ایران حتی تماس تلفنی با وزیر جدید امور خارجۀ این کشور ناممکن شده است، در حالیکه وی پیش از این با اینگونه دشواری‌ها روبرو نبود.
رافائل گروسی می‌گوید که گفتگوهای او در آخرین سفر به ایران انحصاراً برای جایگزین کردن حافظۀ دوربین‌های نظارتی آژانس در مراکز زیر کنترل بوده است و با اینکه در این مورد توافق بدست آمد، اما از همان هنگام تا کنون کارکرد آنها با اخلال همراه است. او یادآوری می‌کند که «مقامات ایران بخوبی دیده‌اند که همکاری با آژانس بهتر از زورآزمائی با آن است» و با این حال با آنکه تا کنون چندین بار خواستار جایگزین کردن دوربین‌های آسیب دیدۀ مرکز «تسا» در کرج شده‌ایم، اما تا کنون در این زمینه نیز به نتیجه نرسیده‌ایم.
با آنکه کلیۀ طرفین گفتگو با ایران بر «اضطراری» بودن موقعیت پافشاری می‌کنند، این کشور پاسخ در بارۀ تاریخ از سرگرفتن گفتگوها را «کِش می‌دهد». رافائل گروسی نیز نمی‌داند که آیا ایران رئیسی تغییر سیاست داده است، یا تغییر روش، زیرا تاکید می‌کند که «لحن [ایران] البته عوض شده است، اما در بارۀ راهبرد، باید از خود [مقامات ایران] پرسید».
رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بارۀ اینکه آیا باید از حال گواهی مرگ برجام را صادر شده تلقی کرد، می‌گوید «آنچه اهمیت دارد اینست که در صورت مرگ این توافق، آیا تشییع آن بصورت مسالمت آمیز انجام خواهد گرفت یا خیر؟ آیا طرفین امور را برای دست یافتن به توافق دیگری دنبال خواهند کرد یا خیر؟»
رافائل گروسی تاکید می‌کند که هدف او جلوگیری از قطع گفتگو و مناسبات است و چنانکه پیش از این نیز اعلام کرده بود به زودی به تهران سفر خواهد کرد.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید