کشورمغولستان در حال تبدیل شدن به یکی از بزرگترین تولید کنندگان مواد اولیه معدنی در جهان است. درزیر زمین این کشور، بزرگترین معدن مس جهان و دومین معدن بزرگ اورانیوم جهان نهفته است. این دو معدن و معادن بزرگ طلا، فلزات نایاب و ذغال سنگ، یک ثروت عظیم طبیعی را برای مغولستان به وجود میآورد که ارزش آن بیش از 1300 میلیارد دلار برآورد میگردد.
معدن بزرگ "اویو تولگوی Oyu tolgoi" که به "اوتی" نیز مشهور است وبه وسیله شرکت چندملیتی بریتانیایی-استرالیایی استخراج فلزات به نام " ریو تینتو Rio Tinto " کنترل میگردد، از تابستان امسال وارد بهره برداری تولیدی میگردد.این معدن در 80 کیلومتری مرزهای شمالی کشور چین و در جنوب صحرای معروف "گوبی" واقع شده است. این معدن که بزرگ ترین ذخایر مس و طلای جهان را در درون خود نهفته دارد، معدنی است بکر که تا کنون مورد بهره برداری قرار نگرفته است.
مغولستان سرزمین پهناور و کم تراکمی است در قلب آسیا که به وسیله دوکشور بزرگ چین و روسیه محصور گردیده است. با وجودی‌که نوزدهمین کشور بزرگ جهان از نظر مساحت است- مغولستان ۱٬۵۶۵٬۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت دارد، اما فقط با دو میلیون و 800 هزار نفر جمعیت، کم‌تراکم‌ترین کشور جهان به‌شمار می‌آید. مغولستان همچنین پس از قزاقستان، دومین کشور بزرگ محصور در خشکی در جهان است.
از آغاز بهره برداری معدن بزرگ "اویو تولگوی Oyu tolgoi" در تابستان امسال و تا 5 سال دیگرکه تولید این معدن به حد مطلوب خواهد رسید، برآوردها نشان میدهند که این معدن به تنهایی میتواند یک سوم تولید ناخالص ملی مغولستان را تأمین کند. هر ساله در حدود 545 هزار تن مس و 650 هزار اونس طلا از این معدن استخراج خواهد شد. برای بهره برداری از این بزرگترین معدن مس جهان، کنسرسیومی از شرکت " ریو تینتو Rio Tinto " و دولت مغولستان تشکیل گردیده است. شرکت " ریو تینتو Rio Tinto " 66 در صد و دولت مغولستان 34 در صد سهام این کنسرسیوم را در اختیار دارند. بیش از 6.5 میلیارد دلار سرمایه گذاری برای بهره برداری این معدن مورد نیاز بوده است. برای دومین فاز پروژه بهره برداری بیش از 5 میلیارد دلار دیگر مورد نیاز است.
از چند سال پیش رونق بخش معدن، موتور رشد اقتصادی در مغولستان می باشد. رشد اقتصادی مغولستان در سال 2011 بیش از 17.3 در صد بوده است. در سال 2012 با یک رشد اقتصادی 12.3 درصدی، تولید ناخالص ملی مغولستان از مرز 10 میلیارد دلار گذشته است. بانک جهانی، رشد اقتصادی این کشور را در سال 2013 بیش از 13 درصد برآور میکند و همچنین برآورد میکند که مغولستان در سال های آینده یکی از سه کشور قهرمان جهان در زمینه رشد اقتصادی خواهد بود.
همانگونه که گفتیم، مغولستان سرزمینی است محصور بین دو دو قدرت بزرگ آسیایی یعنی چین و روسیه. تا این اواخر، اقتصاد مغولستان که هنوز هم اقتصادی است مبتنی بر کشاورزی، دامداری و استخراج مواد اولیه معدنی، عمدتاً به دو کشور چین و روسیه وابسته بوده است. کشور چین خریدار 90 در صد صادرات کشاورزی، دامداری و کانی مغولستان است و روسیه تأمین کننده نفت و گاز این کشور است.
مغولستان روابط بسیار پیچیده ای با دو همسایه بزرگ خود دارد. در حالی که به آنها وابسته بوده و روی همکاری آنها حساب میکند، خواستار رهایی از چنگال انحصار آنهاست. همانطور که میدانیم ازهمپاشی تجارت با اتحاد شوروی سابق در برهه‌ای از زمان مشکلات شدید اقتصادی برای این کشور ایجاد کرد و باعث شد مغولستان به طور فزایندهای برای تجارت و کمک اقتصادی به چین روی آورد.
اما، از سال 2011 میلادی جمهوری مغولستان برای رهایی از این انحصار، استراتژی اقتصادی تازه ای را تدارک دید. بر اساس این استراتژی اقتصادی که به
" سومین راه" معروف گردیده است، مغولستان تلاش میکند تا روابط اقتصادی، سیاسی، نظامی و تجاری خود را با دیگر قدرت های جهانی و منطقه ای گسترش دهد. مغولستان در نظر دارد تا با همکاری با کشورهایی همچون آمریکا، ژاپن، کره جنوبی، هند، آلمان و ... از نفوذ و انحصاراقتصادی- سیاسی چین و روسیه بکاهد و ضمن همکاری متداول با چین و روسیه، در راه استقلال اقتصادی و سیاسی پیش برود.
مغولستان در این راه بر توسعه منابع معدنی خود از طریق افزایش سرمایه گذاریهای جهانی و توسعه زیر ساختارهای اقتصادی خود حساب می کند.
کنسرسیوم استخراج معدن مس و طلای "اویو تولگوی Oyu tolgoi" با شرکت " ریو تینتو Rio Tinto " مبتنی بر این استراتژی اقتصادی می باشد. در زمینه استخراج اورانیوم، شرکت فرانسوی "اروآ Areva" تا کنون بیش از 100 میلیون دلار در زمینه کشف معادن اورانیوم سرمایه گذاری کرده و پیش بینی میگردد که استخراج منابع عظیم اورانیوم مغولستان با سرمایه گذاری مشترک خارجی و داخلی و در چهارچوب کنسرسیوم، در آینده ای نه چندان دور آغاز گرد.
در زمینه استخراج ذغال سنگ، باید گفت که در 150 کیلومتری معدن بزرگ مس و طلای "اویو تولگوی Oyu tolgoi" یکی از بزرگترین معادن ذغال سنگ جهان قرار دارد که تا کنون مورد بهره برداری قرار نگرفته است. این معدن بزرگ ذغال سنگ، "تاوان تولگوی tolgoi Tavan " نام دارد. ذخایر ذغال سنگ این معدن بیش از 6 میلیارد تن تخمین زده می شود. با توجه به نزدیک بودن این معدن به چین که شدیداً نیازمند ذغال سنگ میباشد، چین با خرید قسمتی از ذغال سنگ مورد نیاز خود از مغولستان به جای مناطق دیگرمیتواند یک صرف جویی بیش از 6 میلیارد دلاری داشته باشد. بهره برداری و فروش ذغال سنگ این معدن بکر میتواند منافع بسیار سرشار مالی را نصیب کشورمغولستان کند.
هم اکنون مغولستان در تدارک ساختن یک راه آهن به سوی بندر "ولادی وستک" و "وستونشی" می باشد. اتمام این راه به مغولستان امکان میدهد که منابع زیرزمینی خود را از این طریق روانه بازارهای جهانی کند. این راه توسعه تجارت را خصوصاً با خریداران بالقوه مواد اولیه معدنی مغولستان همچون ژاپن و کره جنوبی گسترش خواهد داد.
از سوی دیگر، طی سال های اخیر، مغولستان به بازارهای مالی جهانی دسترسی پیدا کرده و میتواند نیازهای سرمایه گذاری داخلی خود را برای توسعه اقتصادی اش تأمین نماید. در این راستا، دولت مغولستان در نظر دارد تا مبلغ بیش از 20 میلیارد دلار در زمینه توسعه زیر ساختارهای اقتصادی، ظرف 6 سال آینده سرمایه گذاری کند.
همانطور که ملاحظه می کنید یک کشور دیگر آسیا راه رشد و توسعه اقتصادی را یافته و به سرعت در این راه پیش میرود. اما باید گفت که این رشد اقتصادی شتابان که برتوسعه بخش معادن این کشور متکی میباشد، میتواند چالش هایی را برای اقتصاد این کشور در آینده ایجاد نماید.
از سوی دیگر چرخش شدید یک اقتصاد مبتنی بر کشاورزی و دامداری به سوی توسعه معادن و صنایع وابسته به آن با مهاجرت گسترده روستا ئیان به مناطق شهری همراه خواهد بود. این توسعه شتابان میتواند علت عمده ای برای بروز و گسترش اختلافات طبقاتی در آینده باشد.
نتیجه ، آنکه، در مغولستان، چالش های سیاسی و اجتماعی جدیدی بر سر راه خواهند بود.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید