سقوط سهام شرکت‌های بزرگ انرژی اروپا و چالش‌های بر سر راه آنها

کاهش تقاضای انرژی، رقابت جهانی و فشارهای مالیاتی و قانونی بر دوش شرکت‌های بزرگ انرژی اروپایی سنگینی می‌کند. سقوط بی‌سابقه ارزش سهام اینگونه شرکت‌ها در بورس اوراق بهادر در اروپا و جهان به دنبال کاهش شدید حاشیه سودآوری آنها، بیان کننده مشکلاتی است که این شرکت‌ها در یک اقتصاد جهانی شده با آن روبرو هستند.

ارزش سهام شرکت های بزرگ انرژی اروپایی ظرف مدت 23 ماه گذشته، یعنی از ژانویه سال 2010 میلادی تا دسامبر جاری بین 37 تا 54 در صد کاهش یافته است. طی این مدت ارزش سهام شرکت فرانسوی "ای دی اف EDF" 37 درصد کاهش داشته است."ای دی افEDF" یک اپراتور جامع انرژی فرانسوی بنیاد است که در تولید، توزیع، انتقال و تأمین خدمات انرژی فعال است. این شرکت با استفاده از تکنولوژی هسته ای، همچنین گرمایی، هیدرو الکتریکی و دیگر منابع قابل تجدید، انرژی تولید می کند. این شرکت که دومین شرکت جهان در زمینه تولید برق است، مالک تمامی نیروگاههای اتمی تولید انرژی هسته ای در فرانسه می باشد. بیش از 70 در صد برق مورد نیاز فرانسه از طریق نیروگاه‌های اتمی تأمین میگردد.
ارزش سهام "جی دی اف سوئزGDF Suez " شرکت بزرگ دیگر فرانسوی در بخش انرژی 49 در صد کاهش یافته است. این شرکت تأمین کننده اصلی گاز طبیعی در فرانسه می باشد و در تهیه و توریع نیروی الکتریسیته برای مشتریان خصوصی نیز فعالیت دارد. "جی دی اف سوئزGDF Suez " در تولید نیروی الکتریسیته و توزیع و تأمین گاز از طریق پنج شاخه در بنلوکس و آلمان، مابقی کشورهای اروپایی، آمریکای شمالی و لاتین، خاورمیانه، آسیا و آفریقا فعالیت میکند. "جی دی اف سوئزGDF Suez " همچنین در زمینه گاز طبیعی و گاز مایع (LNG)، کشف و تولید گاز و نفت، تهیه و مسیریابی گاز و LNG و تأمین حساب‌های اصلی در اروپا فعالیت میکند. انتقال، تأمین و ذخیره گاز طبیعی و ترمینال‌های تبدیل دوباره به گاز از جمله فعالیت‌های این شرکت می‌باشند.

سهام شرکت آلمانی "ای. آن E.ON" که بزرگترین شرکت سرمایه گذار و ارائه دهنده خدمات برق و گاز در جهان است، طی 18 ماهه گذشته 51 در صد ارزش خود را در بازارهای اوراق بهادر جهان از دست داده است.

سهام "آر دبلیو ای RWE" دیگر شرکت آلمانی در بخش گاز و برق، بیش از 54 در صد ارزش خود را در بازارهای مالی از دست داده است.

همچنین سهام شرکت اسپانیایی "ایبردرولاIBERDROLA " نخستین شرکت جهان در تولید برق از نیروگاه‌های بادی به میزان 37 در صد کاهش یافته است.

همانطور که پیش تر اشاره کردیم، تقاضای انرژی در اروپا به نحو چشم گیری کاهش یافته است. اقتصاددانان کاهش تقاضای انرژی در اروپا را در ارتباط با بحران اقتصادی میدانند که از سال 2007 جهان غرب را تحت فشار گذاشته است.

دیده بان اقتصادی اروپا اعلام کرده است که مصرف گاز در اروپا در سال 2011 میلادی به میزان 9.2 درصد کاهش یافته است. در همین سال مصرف برق در کشورهای اروپایی 1.5 درصد کاهش یافته است.

تابلوی زیر، کاهش مصرف انرژی ( گاز و برق) را در برخی از کشورهای اروپایی نشان میدهد.

تابلو1، درصد کاهش مصرف انرژی (گاز و برق) در برخی از کشورهای اروپایی در سال 2011:

نام کشور	گاز	برق
بریتانیا	-14.5 درصد	-2.4 درصد
هلند	-12.7 درصد	+3.5 درصد
بلژیک بنولوکس	-17.1 در صد	-2.3 درصد
فرانسه	-13.9 درصد	-6.8 درصد
اسپانیا	-6.7 درصد	-2 درصد
آلمان	-10.8 درصد	+1.4 درصد
لهستان	+7.4 درصد	+1.5 در صد
جمهوری چک	-9.5 در صد	-1.1 درصد
اتریش	-6 درصد	+1.2 درصد
ایتالیا	-6.2 درصد	+1.9 درصد
اتحادیه اروپا	-9.2 درصد	-1.5 درصد

 منبع: CAPGEMINI

بر اساس ناظران اروپایی در انرژی، روند کاهشی مصرف انرژی در سال جاری و در سال های آینده در اروپا ادامه خواهد داشت.

در این راستا، قوانین اروپایی، شرکت های بزرگ انرژی اروپایی را ملزم می کند تا با بگارگیری موازین مختلف مصرف انرژی، مشتریان خود را از سال 2014 میلادی سالانه به میزان 1.5 در صد کاهش دهند.

از سوی دیگر، مدل توسعه شرکت‌های بزرگ انرژی اروپایی با پیدایش و توسعه بهره برداری گاز شیست در آمریکای شمالی مورد تهدید قرار گرفته است.

آمریکا با بهره برداری گسترده از منابع گاز و نفت شیست، در آستانه سال 2030 میلادی بزرگترین تولید کننده گاز و نفت در جهان خواهد شد.

افزایش تولید گاز و نفت در آمریکای شمالی و توسعه تکنیک‌های نوین بهره برداری از گاز شیست در دیگر مناطق جهان قیمت های گاز را ارزان می کند و در همان حال آمریکا و کشورهای دیگر را قادر خواهد ساخت تا صادرات ذغال سنگ خود را به سوی اروپا افزایش دهند. در چنین شرایطی، بهر وروی نیروگاه های گازی تولید برق اروپایی که بسیاری از آنها اخیراً مورد بهره برداری قرار گرفته، زیر پرسش خواهد رفت.

از سوی دیگر، چشم انداز وارادات انبوه و ارزان گاز مایع شده آمریکا به اروپا، کارخانجات تولید متان در اروپا را در شرایط بسیار مشکلی قرار خواهند داد.

و بالاخره آنکه تصمیمات سیاسی اتحادیه اروپا و کشورهای اروپایی در جهت کاستن از مصرف انرژی های فسیل در تطابق با پیمان "کیوتو" و کنار گذاشتن نیروگاه‌های تولید برق اتمی، مشکلات بسیاری را برای تغییر مدل تولید انرژی شرکت های بزرگ انرژی در اروپا بطور عام و در آلمان به طور خاص ایجاد می کند.

تصمیم دولت آلمان برای کنار گذاشتن انرژی هسته ای در افق سال 2022 و جایگرینی آن بوسیله سایر منابع انرژی، از جمله انرژی‌های پاکیزه، قیمت تمام شده انرژی در آلمان را به نحو چشم گیری افزایش خواهد داد؛ در نتیجه، در یک اقتصاد جهانی شده، شرکت‌های بزرگ انرژی آلمان و دیگر کشورهای اروپایی، با مقیاس کمتری با چالش‌های بسیار جدی روبرو خواهند بود.