نگاهی گذرا به موقعیت ممتاز اقتصاد کنونی چین در سطح جهان و مقایسه آن با شرایط اسفناک اقتصادی این کشور در سال های قبل از 1979 همگان را شگفت زده می سازد.پیشرفت اقتصادی چین طی این سی و اندی سال، بیشتر به افسانه شباهت داشته تا به واقعیت. با این وجود، اگر چشم های خود را خوب باز کنیم، به درستی می بینیم که آنچه در چین، طی این مدت گذشته، واقعیتی بوده است انکار ناپذیر، واقعیتی که به افسانه شبیه است.
در سال های 1970 میلادی کشور چین یکی از فقیر ترین کشورهای جهان است که در آمد متوسط سرانه
درآن از 40 دلار در سال تجاوز نمی کند. اما اکنون در آمد متوسط سرانه در این کشور از مرز 8600 دلار گذشته و با آهنگی شتابان افزایش می یابد.
خوب دقت کنید. تولید ناخالص داخلی و در آمد متوسط سرانه این کشور طی این سی و اندی سال، بیش از دویست برابر شده است.برای آنکه معیاری برای مقایسه و سنجش داشته باشید، در آمد متوسط سرانه در ایران از سال1979، یعنی سال انقلاب تا کنون به سختی 3.5 برابر شده است و چشم انداز رشد اقتصادی در سال‌های آینده در ایران تاریک می باشد.
به قول معروف در مثل مناقشه نیست و قصد ما از این مقایسه صرفاً نشان دادن معجزه بزرگ اقتصادی است که طی سی سال اخیر در کشور چین روی داده است.
باری، چین، اکنون دومین قدرت اقتصادی جهان پس از آمریکا است. بزر گترین کشور صادر کننده جهان است. در حال تبدیل شدن به بزرگ ترین بازار مواد اولیه و مصرفی جهان است. بازار داخلی این کشور ساختار عرضه جهانی را در بسیاری از بخش های صنعتی و سرویس شکل می دهد. در این رابطه چین بزرگترین بازار اتومبیل در جهان را شکل می دهد و همه خودرو سازان جهانی از جنرال موتورز آمریکایی ، دیملر بنز آلمانی و دیگر سازندگان ژاپنی، کره ای و... تلاش می کنند که سهمی ازاین بازار به دست آورند. سازندگان اتومبیل فقط در سال 2011 بیش از 18.5 میلیون اتومبیل در این کشور فروخته اند.
چین بزرگ ترین مقدار ذخیره مبادلاتی ارزجهانی را در اختیار دارد.چین در تلاش است تا هژمونی خود را در بسیاری از عرصه های تکنولوژی در جهان گسترده نماید. به عنوان مثال، باید به فن آوری های این کشور در زمینه انرژِی الکترونیک، راه آهن، انرژی خورشیدی و دیگر انواع انرژی های نوین اشاره کرد.
واما، این معجزه اقتصادی، چگونه و از چه زمانی آغاز میگردد؟
برای آنکه سرمنشاء آنرا بدانیم باید به سال های 1975-1978 بر گردیم.در سال 1978 "تنگ شیائوپینگ"خود را آماده می سازد تا مدیریت سیاسی و اقتصادی کشور را به عهده بگیرد.در همان حالی که نظام سیاسی در ایران در حال تغییر است و نظام سیاسی کشور ایران با یک انقلاب، از نظام سلطنتی به سوی یک نظام اسلامی چرخش می کند ، یعنی در سال 1979، درچین، تنگ شیائوپینگ رقیب اصلی خود را به کنار میزند و مبدل به قدرتمندترین فرد در کشور چین میگردد.
از سال های 1970، یعنی سال های انقلاب فرهنگی در چین، اندیشه ای که "تنگ شیائوپینگ" را همواره به خود مشغول میدارد آنست که کشورش پیشرفت نکرده و از قافله تمدن صنعتی و مادی بسیار عقب افتاده است وی انقلاب فرهنگی را مانع اصلی این پیشرفت می داند.
در سال 1975 یک سال پیش از مرگ مائو، در یک سفر رسمی، وی رهسپار فرانسه میگردد تا با صاحبان صنایع و مسئولان صنعتی این کشور دیدار و گفتگو نماید و تلاش کند تا رمز و راز پیشرفت صنعتی را در یابد. وی همراه با یاران نزدیکش که در حال گرفتن قدرت سیاسی در چین هستند این پرسش را از خود می کنند که چرا چین نباید از روش ها ی کشور های اروپایی و آمریکا در باز گشایی اقتصادش بر روی جهان پند نگیرد.
آنان به این واقعیت پی می برند که دیگر کشور های آسیایی، مانند ژاپن، کره جنوبی، تایوان، هنگ کنگ و سنگاپور که اقتصاد هایشان را به سوی جهان باز کرده و اقتصاد بازار بنیاد را بر مبنای مدل های غربی بکار گرفته اند، توانسته اند تا به پیشرفت های قابل ملاحظه ای دست یابند. آنان در این اندیشه اند که دروازه های چین را بر روی سرمایه گذاران خارجی باز کنند. آنان خود را آماده می سازند تا مدل اقتصادی و بسته و ناکار آمد چین را تحول داده و آنرا به تدریج مبدل به یک مدل اقتصادی باز و پویا نمایند که بتواند پیشرفت های آینده اقتصادی کشورشان را تأمین نماید.
در چنین حالتی، تنها نگرانی "تنگ" و همراهانش، در آن زمان حزب کمونیست چین است. آنان آماده شدند تا با هر تغییری که بتواند آینده اقتصادی چین را متحول نماید، خود را ساز گار نمایند. البته بدون آنکه نقش رهبری حزب کمونیست چین را زیر پرسش ببرند.
چالش عمده ای بر سر راه " تنگ شیائوپینگ" قرار دارد که باید برای گذار از آن چاره ای مناسب اندیشید.
باری در چنین شرایطی است که در سال 1979 "منطقه ویژه اقتصادی شن زن shenzhen" پا به عرصه وجود می گذارد ."شن زن" آغازی است برای یک سری رویداد های اقتصادی بعد که به طور پیوسته دنبال می شوند . در واقع این نقطه ایست نمادین که در تبلور آروزهای "تنگ شیائوپینگ" بوده و نقطه ایست آغازین که تاریخ اقتصاد نوین چین را رقم زده است.
دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید