همه‌پرسی اسکاتلند و کابوس تجزیۀ پادشاهی متحده

 همه‌پرسی امروز، پنجشنبه ١٨ سپتامبر، نه تنها آیندۀ اسکاتلند، که سرنوشت سیاسی بریتانیا را تعیین می‌کند.

بریتانیا یا به عبارت کامل‌تر پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی¹  از چهار بخش، یا چهار ملت تشکیل شده: انگلستان، اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی. سه بخش نخست، جزیرۀ بزرگ بریتانیای کبیر را می‌سازند.
اسکاتلند از سال ١٧٠٧ میلادی رسماً به بریتانیا پیوست. ایرلند نیز کمتر از یک قرن بعد (١٨٠١) به بریتانیا ملحق شد و از این تاریخ پادشاهی متحده² شکل گرفت.

استقلال‌طلبان اسکاتلند چه می‌خواهند

 در سال ١٩٩٧ به دنبال برگزاری یک همه‌پرسی، اسکاتلند صاحب یک پارلمان مستقل شد (پارلمان ادینبورگ). به عقیدۀ استقلال‌طلبان، روند خودمختاری تدریجی اسکاتلند باید به هر حال مسیر تاریخی خود را طی کند. به باور آنان، حتی اگر نتیجۀ رفراندوم امروز، حفظ یک‌پارچگی بریتانیا باشد، استقلال‌طلبی از بین نخواهد رفت و بالاخره به آرزوی خود خواهد رسید.

علاوه بر این، طرفداران استقلال می‌گویند که پارلمان ادینبورگ باید بتواند به ویژه در مورد ساختار مالی و اقتصادی اسکاتلند تصمیم بگیرد، چرا که پارلمان بریتانیا به اندازۀ کافی حقوق "ملت اسکاتلند" را ملحوظ نمی‌کند.
اسکاتلندی‌ها هیچگاه به حزب محافظه‌کار بریتانیا عنایتی نداشته‌اند، در حالی که مردم انگلستان بنا بر سنت، تمایلات محافظه‌کارانه دارند و اکثریت پارلمان بریتانیا (وست‌مینستر) فعلاً در دست محافظه‌کاران و لیبرال‌هاست. شاید بشود گفت که بخش بزرگی از اسکاتلندی‌ها بیشتر به سوسیال دموکراسی اروپایی دلبستگی دارند تا به سیاست‌های لیبرال لندن.
همچنین مدافعان استقلال اسکاتلند نزدیکی بیشتر به اتحادیۀ اروپا را می‌پسندند. آنها خواهان نظام تأمین اجتماعی و بیمه‌های درمانی فراگیر و دانشگاه‌های رایگان هستند و از روش‌های خصوصی‌سازی به شیوۀ مارگارت تاچر و حتی تونی بلر ناراضی‌اند.

رهبر استقلال‌طلبان، الکساندر ساموند، ادعا می‌کند که در صورت جدایی از بریتانیا، درآمد سالانۀ هر شهروند اسکاتلندی به طور متوسط حدود هزار پاوند افزایش خواهد داشت...

استدلال تمامیت‌خواهان
 
ادعاهای اخیر الکساندر ساموند به گفتۀ طرفداران یکپارچگی بریتانیا، ناشی از عوام‌فریبی است. اینان مدعی‌اند که جدایی از بریتانیا، درآمد سرانۀ اسکاتلندی‌ها را سالانه ١٤٠٠ پاوند کاهش خواهد داد...
اگرچه استقلال‌طلبان می‌گویند که در صورت جدایی از بریتانیا، درآمد نفت دریای شمال تماماً به جیب اسکاتلند خواهد رفت، ولی در مقابل، مدافعان تمامیت ارضی بریتانیا پاسخ می‌دهند که اسکاتلند زیر چتر حمایت اقتصادی و سیاسی و نظامی بریتانیا است و بخصوص از قدرت مالی و ثبات "پاوند" بهره می‌برد.  واقعیت اینست که در صورت پیروزی اسقلال‌طلبان، دو دولت لندن و ادینبورگ باید به مذاکره بنشینند و مسئلۀ بغرنج درآمدها، منابع طبیعی و از جمله نحوۀ تقسیم نفت را بررسی کنند.
در عین حال، دیوید کامرون، نخست‌وزیر بریتانیا، می‌کوشد تا با وعده‌هایی برای آینده، استقلال‌طلبان را از عزم سیاسی خود منصرف کند. آقای کامرون تعهد کرده که اگر اسکاتلند به استقلال خود "نه" بگوید، لندن حاضر است اختیارات قانونی بیشتری به این بخش از سرزمین‌های خود بدهد.

گذشته از اختیارات قانونی و مسائل اقتصادی، انگلیسی‌های مخالف استقلال اسکاتلند بیش از هر چیز به جنبۀ نمادین این جدایی احتمالی توجه، و از آن واهمه دارند. استقلال اسکاتلند از نظر آنان به معنای مثله شدن "پادشاهی متحده"، و آخرین ضربه به بقایای امپراطوری عظیمی است که زمانی بر نیمی از جهان حکومت می‌کرد.

 
1- United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
2 – U.K. : United Kingdom