رقابت سنت و مدرنیته در مذاکرات میان افغانستان و امریکا

از بک سو کشور برای برگزاری لویه جرگه آماده میشود و از سوی دیگر، مذاکره کنندگان افغان، با امریکاییان، روی نکته های حساس این پیمان تاکید میکنند و کار به جایی رسیده است که باراک اوباما، شخصاٌ تعهد کرده است که نیروهای نظامی آنان، اشتباهات گذشته را تکرار نخواهند کرد.

این مسایل را امروز با آقای احمد سیر مهجور، جامعه شناس، در میان گذاشتم. آقای مخجور در مورد لویه جرگه میگوید که نمادی از ساختار جامعۀ سنتی افغانستان است، ولی در قانون اساسی افغانستان، به آن اهمیت زیاد داده شده است.

در مورد قرارداد نظامی میان افغانستان و ایالات متحده، آقای مهجور مسایل مربوط به حاکمیت ملی و منافع ملی را مطرح میکند. حاکمیت ملی در موضوع تجویز بازرسی های خانه های مردم، مطرح میشود و منافع ملی، در کمک های اقتصادی و نظامی ایالات متحده به افغانستان دیده میشود.

این مذاکرات را میتوان نوعی از نعامل میان جامعۀ سنتی و جامعۀ مدتی دانست. هر دو طرف مذاکره از ارزش های خود دفاع میکنند. حکومت افغانستان ارزش های سنتی را مطرح میکند و میخواهد از اینکه این ارزش ها توسط مدرنیت پامال شوند، جلوگیری کند.

در افغانستان هنوز جامعه بوجود نیامده است، یعنی تشکلی که در آن اعضا شهروند باشند و حکومت از آزادی های شهروندان خود دفاع کند، نیست. به همین دلیل مردم دنبال پشتیبانی ها سمتی و قومی، یعنی سنتی میگردند. زمامداران جامعۀ سنتی هم به هیچ وجه حاضر نیستند مزایای را که به شکل سنتی دارند، از دست بدهند.

گفتگو با احمد سیر مهجور، جامعه شناس