گزارشی در بارۀ جنبش بوکوحرام در افریقا، تلاش نیکلا سرکوزی برای بازگشت به قدرت و مبارزات انتخاباتی در فرانسه

بوکوحرام، جنبش تروریستی اسلامی انتهای غرب افریقا است. یعنی برادران دور دست طالبان و القاعده و داعش، همان گروهی که تعداد زیادی از دانش آموزان را ربود و سرنوست بسیاری از آنان هنوز هم روشن نشده است. این هفته، مجلۀ «لوپوئن» دوسیۀ کلانی در مورد آنان به نشر رسانیده است.

زیر عنوان، «در داماساک، به تعقیب بوکوحرام»، گزارش مفصلی از این محلات را میخوانیم که با عکس های از نیروهای نظامی چاد، از تسخیر مجدد مناطق بوکوحرام حکایت میکند. فرستادۀ خاص لوپوئن، «کلر مینیال»، از یک دهکده ای گزارش میفرستد که سربازان، با صورتیکه در آن آثار خشونت جنگ دیده میشود، دست ها را بلند کرده، الحمد لالله میگویند. درجه دار نظامی چادی، ترجمه میکند که آنان خداوند را شکر گزاری میکنند. در این دهکده که دو روز قبل، توسط نیروهای چاد و نیجری از چنگ بوکوحرام رها شد و بیشتر از سه ماه در اختیار این گروه افراطی بود، حالا تنها پنج نفر مانده اند. منطقه سوخته است و شبیه تصویری از آخر زمان شده است. بدون حرکت و در حالیکه تروریست ها فرار کرده اند، موتور سیکلت های آنان به زمین افتاده و خودرو های نظامی نیجری آتش گرفته اند. مسجد شهر هم تخریب و محتوای آن دزدی شده است. ولی پرچم سیاه بوکوحرام هنوز هم برافراشته است. این پرچم در بالای پایه های برق دیده میشود، و همچنان آنرا روی دیوار های مغازه ها، خانه ها و تابلوهای تبلیغاتی ترسیم کرده اند. در کنار آن به شکل ناشیانه کلاشینکوف های را هم نقاشی کرده اند که بیشتر به حشرات شباهت دارند.

این ده در شش کیلومتری مرز نیجر، در کشوری قرار دارد که «بورنو» نام دارد. این محل توسط هزار سرباز چاد و 500 جنگجوی که از نیجر آمده بودند، آزاد شد. در مقابل آنان شاید 500 تن از تروریست ها قرار داشتند، و یا هم هزار یا 1500 نفر. این جنگ، در صف جنگجویان رسمی حکومت های چاد و نیجر، تنها یک کشته و هشت زخمی به جا گذاشته است ولی در صفوف بوکوحرام، صحبت از 228 کشته است.

سربازان، که در سایه خودرو های نظامی روی فرش خوابیده اند، و گاهی با ورق، یا قطعه بازی میکنند، میگویند که «ما ابوبکر شیکو را خواهیم گرفت» و اضافه میکنند که انشاالله، دخترهای ربوده شده را هم پیدا خواهیم کرد.

تحریک جهادی «بوکوحرام» که در در این اواخر به داعش بیعت کرد، مسئول کشته شدن حدود ده هزار نفر، در طی سال گذشته، در شمال نیجریا است. عملیات های اول آنان در سال 2009 آغاز شد و هدف آن بیشتر حکومت های مرکزی بود. ولی بعد، آنان به جنگ داخلی رو آوردند. بوکوحرام همان گروهی است که تعداد زیادی از دختران دانش آموز را ربوده است و هنوز هم از سرنوشت بسیاری از آنان خبری نیست. جنگجویان بوکوحرام در «بورنو» متمرکز استند ولی دهات زیادی را در خارج از این منطقه هم تحت تصرف خود دارند و بصورت عموم اوضاع از نظر انسانی و بهداشتی، در این مناطق خراب است.

بنیان گذار بوکوحرام، که «ملا محمد یوسف» نام داشت، توسط نیروهای نیجریایی کشته شد. «ابوبکر شیکو»، جانشین او، از تابستان گذشته به اینسو، به محلاتی فراتر از نیجریا حمله میکند و در حال حاضر، در حال جنگ با ارتش های کامرون، چاد و نیجر است.

* * *

باز هم در مجلۀ لوپوئن، زیر عنوان «حالا، رئیس کیست»، سوالی که از زبان نیکولا سارکوزی امده است، میخوانیم که رهبر سابق حزب دست راستی، که بعد از شکستش در انتخابات و کنار رفتنش، حالا دوباره در راس حزب راست میانه قرار گرفته است و در حال کامپاین برای انتخابات های محلی است، بسیار از خود راضی به نظر میاید. او متقاعد است که روند امور به او حق خواهد داد و به همین دلیل، برگشت به کرسی ریاست جمهوری را هم یک عمل ساده تلقی میکند. باز هم از زبان نیکولا سارکوزی در نوشتۀ لوپوئن میخوانیم که «من نمیخواهم خود نمایی کنم ولی واقعاٌ خوب کاری کردم که به سیاست برگشتم.». ولی  او تنها نیست و در صفوف حزبش، رقبای زیادی هم دارد. یکی از آنان، «آلن ژوپه» است. ژوپه، که او هم به دلیل فساد و اتهام به فساد، مدتی نه تنها سیاست، بلکه فرانسه را هم ترک کرده بود و به کانادا رفته بود، حالا دوباره برگشته است و کرسی شهرداری شهر «بوردو» را دوباره از آن خود کرده است. او میتواند یک حریف سارکوزی باشد و یا هم، در صورتیکه به دلیلی سارکوزی کنار برود، جانشین وی باشد. ولی سارکوزی در مورد او تمسخر میکند و میگوید که ژوپه نفهمید که در انتخابات مقدماتی، اول او باید حدود یک ملیون نفر را قناعت بدهد.

در ادامه، یک جدولی را هم میبینیم که در آن، طی سال های مختلف، شخصیت های سیاسی که در میان طبقۀ کارگر محبوبیت دارند، آمده اند. شخصیت سیاسی محبوب طبقۀ کارگر، در سالهای 2013 و 2014، مارین لوپن، رئیس حزب راست افرطی بود. ولی امسال، این مقام را آلن ژوپه، حریف نیکولا سارکوزی به دست آورده است.

از این جدول این مجله، این را استخراج میکند که چون انتخاب کارگران همیشه با انتخاب تمامی مردم در فرانسه مطابقت داشته است، پس آلن ژوپه، با وجود تلاش های نیکولا سارکوزی، شانس بیشتر برای موفقیت در انتخابات ریاست جمهوری آینده دارد.

* * *

در فضای سیاسی امروز فرانسه، تنها وضع دست راستی ها خراب نیست، چپی ها هم در موقعیت بدی قرار دارند. مجلۀ ابسرواتور، یا «ابس»، در مورد این مسئله تحقیق کرده است. در شمال فرانسه در «پا دو کاله»، در نزدیکی پاریس، در «سن سنت دنی»، و در جنوب فرانسه در «کورز»، اوضاع برای حزب سوسیالیست همسان است. این تحقیق را این مجله، «سفری در انتهای یک چپی که در حال از بین رفتن است، نام نهاده است. چپی که در صندوق های رای دهی، خرد و خمیر شده است و در کله های مردمان، در حال مردن است.

یکی میگوید که، چپی ها که در محیط فتح شده قرار میگرفتند، دیگر از احوال مردم نمیپرسیدند. دیگری میگوید که سوسیالیست ها بورژوا شده اند. ولی روی ترس از پیروزی راست افراطی همۀ آنان با هم هم نظر استند.

در «کورز»، که هم محل تولد ژاک شیراک و هم ولایت فرانسوا هولاند است، از زبان یکی از اهالی آمده است که که ما دیگر نمیتوانیم تفکیک کنیم که راست است یا چپ. با ازدیاد قانونگذاری در سطح اروپا و با تنگتر شدن عرصه بر تصمیم گیری های ملی در کشور های اروپایی، سوسیالیست ها دیگر برنامه های رشد اقتصادی و تقویت اقتصاد بر اساس ازدیاد قدرت خرید را رها کرده اند و از نظر اقتصادی، طرز عمل راست و چپ دیگر چندان فرقی ندارد.