چرا مراسم عزاداری محرم در افغانستان نوعی خودنمائی شیعیان قلمداد می شود؟

علی محقق نسب روحانی شیعه مقیم پاریس معتقد است که مردم افغانستان از لحاظ تحمل مذهبی مردمی آزادمنش هستند و به همین دلیل انتقاد از مراسم مذهبی عاشورا تا کنون معمول نبوده است. ولی امروزه از آنجا که مراسم محرم با یک سری از اعمال ناروا و خرافاتی، یا اعمال زشت همراه شده است، نه تنها سنی ها بلکه شیعیان هم این مراسم را نمی پذیرند.

REUTERS/Omar Sobhani

روزنامه های افغانستان بمناسبت عزاداری های ماه محرم هر کدام مطالبی را به این موضوع اختصاص داده اند. گروهی از این رسانه ها از این مراسم تجلیل کرده اند و بر خی دیگر نسبت به ان برخوردی انتقادی داشتند.

یکی از روزنامه های کابل – صدای شهروند – با اشاره به سنت های اعتدالی رایج در افغانستان در مراسم عزاداری ، از توسل جستن برخی از گروهها به افراط و تفریط در عزاداری ها ی محرم انتقاد کرده و مدعی شده است که این کار باعث " انزجار و نفرت دیگران از عاشورا و عزاداری " می شود.

این روزنامه بویژه با اشاره به عملیات تیغ زنی و قمه زنی اظهار نظر کرده است که چنین رفتار هائی "جواز شرعی و اسلامی ندارند " و در تاریخ چیزی در این باره نیامده است.

نشریه دیگری نیز ( جامعه باز ) از مراسم عزاداری ماه محرم انتقاد کرده و نوشته است که با برگزاری این مراسم " شهر از دروازه و پرچم و سقاخانه " پر شده است. و فضا مملو از صدای نوحه و روضه و خطبه است. این نشریه اعتقاد دارد که این نوع تظاهرات مذهبی در سال های اخیر ، هر سال پر رنگ تر از سال قبل می شود.

این نشریه می پرسد " از این نماد سازی ها و تظاهرات بدنبال چه چیزی هستیم ؟ و چه دست هائی در عقب پر رنگ ساختن مراسم محرم به این گونه است ؟"

در گفتگوئی با علی محقق نسب ، روحانی شیعه و پژوهشگر دینی مقیم فرانسه درباره این نوع انتقاداتی که علیه مراسم عزاداری محرم در افغانستان مطرح می شوند پرسیده ایم.

علی محقق نسب این انتقادات را درست و بجا ارزیابی می کند و ضمن تجلیل از مراسم عزاداری برای امام سوم شیعیان ، تاکید دارد که این مراسم " نباید با دروغ ، خرافات و اعمال حرام توام باشد."

او اضافه می کند که عزاداری همچنین باید "از اغراض سیاسی و خصومت های فرقه ای و خودنمائی های جاهلانه " پرهیز کند.

محقق نسب معتقد است که مردم افغانستان از لحاظ تحمل مذهبی مردمی آزاد منش هستند و به همین دلیل انتقاد از مراسم مذهبی عاشورا تا کنون معمول نبوده است. او می گوید امروزه از آنجا که مراسم محرم با یک سری از اعمال ناروا و خرافاتی ، یا اعمال زشت همراه شده است، نه تنها سنی ها بلکه شیعیان هم این مراسم را نمی پذیرند.

محقق نسب یادآوری می کند که " قاطبه علمای شیعه " با زنجیر زنی و قمه زنی و طبل زدن ها مخالفت کرده اند و سپس نتیجه میگیرد که این مراسم نباید با اعمال حرام همراه شود.

علی محقق نسب تایید می کند که جمهوری اسلامی بطور مستقیم و غیر مستقیم می خواهد در کشورهای دیگر پایگاه اجتماعی و قدرت خود را نشان دهد و به این دلیل این نوع تظاهرات پر سر و صدا را در افغانستان ترویج می کند.

بعقیده محقق نسب جمهوری اسلامی ایران با رقابتی که با آمریکا و دنیای غرب دارد می خواهد در افغانستان نشان دهد که در متن این جامعه حضور دارد. در حالیکه بعقیده او در افغانستان "نه در میان شیعه ها و نه در میان سنی ها " طرفداران زیادی برای جمهوری اسلامی وجود ندارد. محقق نسب فکر می کند که اقلیت بسیار کمی هستند که از نظام ایران حمایت می کنند.

او می گوید از همین روست که جمهوری اسلامی به کمک این مراسم می خواهد نشان دهد که در افغانستان خیلی طرفدار دارد. این روحانی افغان مقیم پاریس معتقد است که این موضوع برای ایران جنبه سیاسی دارد و به همین دلیل با کمک ایادی خود در کابل و شهر های دیگر افغانستان می کوشد به این تظاهرات دامن بزند.

او می گوید اگر به مراسم عزاداری توجه کنید می بینید که تمام رنگ ها و نماد ها و پارچه ها و چاپ ها و کل این شعار ها جزو محصولات فرهنگی – سیاسی ایران است که به افغانستان آمده است.

به این گفتگو گوش کنید.