شکست انتخابات و ایجاد حکومت مشترک در افغانستان

کمیسیون انتخابات افغانستان منتظر ماند تا هردو کاندیدا با هم روی طرح حکومت مشترک توافق کنند، و بعد از این توافق، امروز نتایجی را اعلان کرد، که کسی به آن باور ندارد.

انتخابات افغانستان که از مدت ها به اینسو به بن بست کشیده بود، بالاخره در حالی به پایان رسید، که نتیجه را، نه آرای مردم، بلکه توافق دو کاندیدا، و آنهم زیر فشار ها و تهدیدات داخلی و خارجی، تعین کرد. بر اساس این نتیجه، هردو کاندیدا برنده استند، ولی چنانچه آقای مجددی گفته بود، «قیادت این مملکت باید در دست پشتون ها باشد»، اشرف غنی احمدزی در رأس قرار گرفت و دکتر عبدالله، در مقامی قرار گرفت که در قانون اساسی وجود ندارد، ولی امکانات وسیع دارد.

این آخرین زد و بند های انتخاباتی، موضوع میز گرد امشب ما است، که در آن، آقایان عزیزالله آریافر، فهیم کوهدامنی و سلطان فتح محمد پیوند شرکت کردند. آقای آریافر عضو کمیسیون شکایات است و از اوایل این روند، به طرز عمل این کمیسیون برخورد انتقادی داشت، آقای فهیم کوهدامنی از طرفداران آقای سیاف و جهاد و جهادی ها است و آقای سلطان پیوند، نویسنده، شاعر و از فعالان مبارزه برای دموکراسی است.

طی این میز گرد، صحبت از نهادینه شدن، یا نشدن دموکراسی است. آقای آریافر میگوید که تنها انتخابات در ایجاد دموکراسی در افغانستان مهم نیست، بلکه عقیدۀ نخبگان سیاسی به دموکراسی هم مهم است و بسیاری از آنان به دموکراسی معتقد نیستند و در بسا موارد مردم بیشتر از نخبگان، دموکرات بودند. و بسیاری از نحبگان، تنها میخواستند از انتخابات برای به قدرت رسانیدن طرفداران خود استفاده کنند. آقای آریافر میگوید که انتخابات های سال 2014 افغانستان، هم انتخابات ریاست جمهوری و هم شورا های ولایتی، منجر به شکست شد. ایجاد حکومت وحدت ملی یک روند دیگر است که به جای انتخابات در دست اجرا گرفته شد. در این انتخابات با آرای مرد م بازی شد و قوانین کشور پامال گردیدند. این باعث میشود که مردم در آینده به آسانی به نهاد ها باور نکنند و شاید حاضر نشوند دوباره آراء خود را به صندوق ها بریزند.

آقای کوهدامنی میگوید که دموکراسی چیزی نیست که آنرا از خارج وارد و در کشور عملی کنیم. اینجا باید در همین بستر، دموکراسی نهادینه شود، و اگرچه در این انتخابات مشکلات زیادی وجود داشت، ولی با آنهم مردم نشان دادند که در چنین حالات، نخبگان آنان میتوانند تصامیمی بگیرند، که از بروز حوادث جلوگیری کند. تحلیل آقای کوهدامنی این است که یکی از دو کاندیدا، پشتیبانی خارج را داشت و دیگری پشتیبانی مردم را، و این باعث شد که حکومتی بوجود بیاید بر اساس این دو پشتیبانی متضاد. باوجودیکه دموکراسی آسیب دید، چون تشنج و جنگی که تا دو سه روز قبل پیش بینی میشد، منتفی شد، میتوان گفت که به نفع مردم است.

آقای سلطان پیوند میگوید که این انتخابات طوری پیش بینی شده بود، که شکست بخورد و بجای آن، روند دیگری پیش برده شود. او میگوید که این حکومت دوام نخواهد کرد چونکه جای امضای کرزی، یان کوبیش و سفیر امریکا در سند خالی است و آنان هنوز این سند را امضا نکرده اند. از سوی دیگر، مردم خواهان این بودند که بدانند که محتوای این سند چیست، ولی آنان از پخش کردن این سند، هم، خود داری کردند. تهدیدات جنگ داخلی که در این انتخابات مطرح شدند، هنوز هم به شکلی، موجود استند و در آینده هم این تهدیدات در مورد مسایلی چون تقسیم قدرت، مطرح خواهند بود.

آقای آریافر در مورد اینکه آیا این انتخابات شکست خورده است یا نه، میگوید که این انتخابات شکست خورد و دلیل آن هم، تقلب خود نهاد ها بود. و به همین دلیل، امروز بحث حکومت ائتلافی جای بحث انتخابات را گرفته است. بحرانی که با ایجاد حکوکت ائتلافی جلوگیری شد، در صورتیکه دو کاندیدا، توافق های را که امضاء کرده اند به درستی عملی نکنند، میتواند به زودی دوباره پدید بیاید.

آقای پیوند به بن بست مواجه شدن انتخابات را از قبل سازماندهی شده میداند و به گفتۀ او، به این ترتیب، برگزار کنندگان میخواستند، خارج از انتخاب مردم، بر اساس خواست خود آنان، یک حکومتی را بنیاد بگذارند. تهدیداتی که دیروز وجود داشت، امروز هم موجود است، اگر در تقسیم پست های دولتی تعادل قومی مراعات نشود، در روز های آینده ما شاهد بروز مجدد این مشکلات خواهیم بود.

آقای کوهدامنی میگوید که نتایجی که اعلان میشود، نتایج انتخابات نیست، بلکه نتایج توافق سیاسی است. با یاد آوری از اینکه افغانستان در گذشته هم مورد فشار ها بوده است و بعد از روس ها، طالبان به این کشور حمله کردند، میگوید که امروز هم، یک توطئه ای بر ضد مجاهدین و مقاومت گران افغانستان وجود دارد. و این توطئه، در تبانی با طالب ها است. اگر گروه های با کمک تروریستان بخواهند نظام فعلی را مورد حمله قرار بدهند، ما از نظام دفاع خواهیم کرد.

میز گرد با آقایان عزیزالله آریافر، عضو کمیسیون شکایات ، فهیم کوهدامنی از طرفداران آقای سیاف و جهاد و جهادی ها و سلطان فتح محمد پیوند، نویسنده، شاعر و از فعالان مبارزه برای دموکراسی