دسترسی به محتوای اصلی
دنیای اقتصاد

دورنمای کشاورزی در جهان و چالش های بر سر راه

نتشر شده در:

در افق سال های 2050 میلادی بیش از 2 میلیارد نفر به جمعیت جهان افزوده خواهد شد و تولیدات کشاورزی و دامپروی جهان باید به میزان 70 درصد افزایش یابد تا جوابگوی تقاضای فزاینده مواد غذایی جمعیت جهان باشد. در برابر این تقاضای فزاینده محصولات کشاورزی و دامپروری، محدودیت ها و چالش ها یی وجود دارند که موضوع امنیت مواد غذایی در جهان را زیر پرسش میبرند. با توجه به اینکه مساحت زمین های زیر کشت محصولا کشاورزی در جهان نمیتوانند افزایش یابند، با ملاحظه به چالش هایی که گرمایش زمین و تغییرات آب و هوایی در جهت کاهش تولیدات کشاورزی ایجاد می کنند، ابعاد گسترده این مشکل بیش از پیش برای ما مطرح میگردد

تبلیغ بازرگانی

چگونه میتوانیم با محدودیت های موجود، تولیدات کشاورزی را به میزان 70 درصد افزایش دهیم؟

در چنین شرایطی، همه اتفاق نظر دارند که تنها راه ممکن، افزایش راندمان محصولات در واحد کشت است.

اما چگونه میتوانیم راندمان محصولات کشارزی را در واحد کشت افزایش دهیم، به نحوی ک این افزایش برای محیط زیست و سلامت انسان ها مضر نباشد؟

در این مجله رادیویی تلاش میکنیم تا گرایش های عمده در این خصوص را اجمالاً بررسی کنیم.


چالش افزایش جمعیت جهان

بر اساس سازمان خواربار وكشاورزی جهانی(فائو FAO) تولیدات مواد غذایی جهان طی 35 ساله آینده باید به میزان 70 درصد افزایش یابد تا پاسخگوی نیاز مواد غذایی بیش از 9 میلیارد نفر جمعیت جهان در سال 2050 باشد.

بر اساس برنامه سازمان ملل متحد برای توسعه، هم اکنون در جهان بیش از 805 میلیون نفر دچار گرسنگی هستند و نمیتوانند مواد غذایی لازم را برای ادامه زندگی و یک رشد متعادل تهیه نمایند.

آخرین گزارش سازمان خواربار وكشاورزی جهانی(فائو FAO) نشان می دهد که در دهه گذشته مازاد بر این تعداد، بیش از 100 میلیون نفر دیگراز مردم جهان دچار کم غذایی بوده اند. در آخرین دهه قرن بیستم این تعداد از مرز یک میلیارد نفر عبورکرده بود. این گزارش همچنین گرایش مثبتی را که جهان در زمینه دستیابی بیشتر مردم به مواد غذایی تجربه کرده، نشان میدهد. تعداد گرسنگان در جهان طی دو دهه گذشته از 18.7 در صد به 11.3 در صد جمعیت جهان و از 23.4 در صد به 13.5در صد جمعیت در کشورهای در حال توسعه کاهش یافته است.

همانطور که گفته شد برای تأمین امنیت غذایی مردم جهان، ضرورت دارد تا تولید مواد غذایی در جهان افزایش یابد. این افزایش در افق سال 2050 میلادی باید در حدود 70 در صد باشد. به دیگر بیان باید هر ساله، تولیدات کشاورزی و دامپروی در جهان که منشا اصلی مواد غذایی میباشند به طور متوسط 1.5 در صد رشد داشته باشند.این نیاز مبرم به تداوم رشد تولیدات کشاورزی و دامپروی با چالش عمده دیگری روبرو میباشد. چالش تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین.

چالش تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین

کاهش راندمان محصولات کشاورزی، پنجمین گزارشی است که از سوی کمیته کارشناسی بین حکومتی در مورد تغییرات آب و هوایی در نوامبر سال 2014 انتشار یافته است.

نتیجه این گزارش زنگ خطری است برای امنیت غذایی در جهان. این گزارش صراحتاً پیش بینی میکند در صورت عدم تلاش لازم برای تطبیق پذیری کشت محصولات کشاورزی با تغییرات آب و هوایی، راندمان تولید محصولات پایه کشاورزی، مانند گندم، برنج، ذرت..به میزان دو در صد در هر دهه کاهش خواهد یافت. این کاهش در مناطق حاره ای بیش از دیگر مناطق محسوس خواهد بود.

بر اساس این کارشناسان، کاهش راندمان محصولات کشاورزی میتواند با پدیده های شدید آب و هوایی که موجب از بین رفتن کلی محصول میگردد، همراه باشد.

یک سازمان معروف غیر حکومتی به نام آکسفام Oxfam در گزارشی که در سال 2012 انتشار داد بر روی افزایش شدید قیمت محصولات کشاورزی در بیست سال آینده انگشت گذاشته است. بر اساس این سازمان، قیمت محصوات پایه کشاورزی در 20 سال آینده میتواند دوبرابر قیمت کنونی گردیده و امنیت غذایی بخشی از جمعیت جهان را که در مناطق با درآمد کم زندگی میکنند، با دشواری روبرو سازد. در این گزارش آمده است که اثر مستقیم تغییرات آب و هوایی بر روی افزایش قیمت، کمتر از 40 در صد است و دوبرابر شدن قیمت این محصولات ناشی از عدم دسترسی افراد به مواد غذایی پایه در این مناطق میباشد.

 

به کار گیری روش های گذشته تولید راندمان

راندمان محصولات کشاورزی میتواند با استفاده گسترده از مواد شیمیایی در کوتاه مدت افزایش یابد. این افزایش راندمان در میان مدت و بلند مدت تأثیرات منفی گسترده ای بر محیط زیست و سلامت غذایی مردم خواهد اشت. بدین لحاظ استفاده از این روش افزایش راندمان در بخشی از مناطق و کشورهای جهان متروک گردیده و با کنترل های شدیدی همراه است. متأسفانه در بسیاری از مناطق جهان هنوز از این روش افزایش راندمان محصولات استفاده میگردد. استفاده از این روش آلودگی زمین های کشاورزی را به همراه خواهد داشت و این آلودگی، در میان مدت راندمان واحد های زیر کشت را به شدت کاهش خواهد داد.

روش های (ترا ریخته) تغییرات ژنتیکی و انتقال ژن گیاهی، شرکت "مونسانتو"

مساحت زیر کشت به این روش تولید در جهان در حال گسترش است و در سال گذشته 6 میلیون هکتار افزایش یافته است. هم اکنون بیش از 181 میلیون هکتار زمین های کشاورزی در جهان تحت این نوع کشت قرار دارند.

28 کشور جهان از روش های این مدل کشاورزی برای بخش هایی از تولیدات خود استفاده میکنند. 20 کشور نوخاسته و در حال توسعه جهان، عمدتاً برزیل و آرژانتین افزون بر 6 کشور پیشرفته صنعتی جهان که بیش از 60 درصد تولیدات کشاورزی را دارند از این مدل برای تولید بخشی از محصولات کشاورزی خود استفاده میکنند. گیاهان تغییر ژن داده شده (ترا ریخته) در جهان تحت لیسانس شرکت غول آسای آمریکایی مونساتو میباشد.آمریکا با 73.1 میلیون هکتار زمین های زیر کشت این مدل، نخستین کشور جهان در این نوع کشت محسوب میگردد. برزیل و آرژانتین به ترتیب با 42.2 میلیون و 24.3 میلیون هکتار زمین های کشاورزی زیر کشت مدل (ترا ریخته) مقام دوم و سوم را درجهان دارند.

آنچه تا کنون مشخص شده، آنست که روش کشاورزی (ترا ریخته) راندمان محصولات کشاورزی را به نحو قابل توجهی بالا میبرد. اما هنوز مطالعات لازم در باره تأثیرات منفی این روش کشت در بلند مدت انجام نگرفته است. همچنین گزارش های بسیاری از سازمان های غیر حکومتی در جهان مبیین این موضوع میباشد که روش کشاورزی (تراریخته) آسیب های بسیار بسیار جدی و غیر قابل جبران به تعادل زیست محیطی میزنند.

شرکت آمریکایی "مونسانتو" با نفوذ بسیار زیادی که در سیاست آمریکا و برخی دیگر از کشور های جهان دارد تا کنون توانسته تأثیرات منفی این گزارش ها را در آمریکای شمالی خنثی نماید. ولی مونسانتو و مدل کشت (ترا ریخته) در جهان مخالفان بسیار زیادی دارد. از جمله این مخالفان، کشورهای اروپایی هستند و فرانسه پرچمدار مبارز علیه روش کشت (تراریخته) میباشد.

کشاورزی آینده، امتزاج روش های پایدار با روش های افزایش راندمان بیولوژیک گیاهی

میشل گریفون پژوهشگر فرانسوی ژنتیک گیاهی میگوید که دوران کشت (تراریخته) به سر رسیده است و در آینده ای نزدیک ما قادر خواهیم بود در زمینه راندمان محصولات کشاورزی قدم های بلند تری را برداریم .روشی که با ملاحظات زیست محیطی همراه باشد.

او میگوید به جای استفاده از سموم شیمیایی برای دفع آفات گیاهی، ما میتوانیم از مواد سمی تولید شده توسط گیاهان در طبیعت استفاده نمائیم و بدین وسیله بدون آنکه محیط زیست را آلوده نمائیم آفات گیاهی را دفع کنیم. در زمینه تغییرات ژنتیکی او میگوید که این تغییرات باید در روند طبیعی تغییرات ژنتیکی گیاهی باشد. تغییراتی که ضمن افزایش راندمان، هیچگونه تأثیرات سوئی بر محیط زیست نخواهند داشت.

در این رابطه، زاویه بولن رئیس سندیکای مستقل کشاورزی فرانسه میگوید که "کشاورزی یک بخش استراتژیک است. کشاورزی هدف و مأموریتی دارد، و آن اینست ه جهان را تغذیه کند. اما کشاورزی باید در استفاده از منابع و مبارزه با تغییرات جوی با مسئولیت رفتار کند. در هر کشوری، در هر قاره ای، کشاورزی یک منبع پرارزش و راهبردی محسوب میگردد و از همین رو، خصایص ویزه آن باید از سی مقامات هر کشوری مورد توجه قرار گیرد..."

 

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

این صفحه یافته نشد

صفحۀ مورد توجۀ شما یافته نشد.