چالشهای دولت یازدهم برای ازسرگیری صادرات گاز طبیعی به اروپا

  تراز منفی تولید و مصرف گاز، تاخیر در راه اندازی فازهای جدید پارس جنوبی، تحریم های بین المللی و قرار گرفتن نام ایران در لیست تحریم اتحادیه اروپا و آمریکا، به رغم تعدیل برخی از تحریمها، از مهمترین مشکلات پیش روی صنعت گاز ایران برای بازگشت به بازار جهانی  است.

گاز طبيعي بدليل ويژگيهاي ذاتی، سوخت تمیز و سازگار با محیط‌زیست، در سبد انرژي مصرفي جهان، سهم بيشتري را نسبت به گذشته به خود اختصاص خواهد داد.

بررسيهاي انجام گرفته بر روي ذخاير اثبات شده گاز طبيعي در جهان نشان مي دهد كه اين حامل انرژي، ظرفيت پاسخگوئي به نيازهاي رو به افزايش جهان را دارد.

البته نكته حائز اهميت در اينجاست كه منابع گاز طبيعي، اغلب در نزديكي مراكز عمده مصرف قرار ندارند، بنابراين امر انتقال اين حامل انرژي از جمله مسائل مهم، هم براي توليدكنندگان و هم براي مصرف كنندگان است.

آمارها نشان مي دهد كه گاز طبيعي در حدود ٢٣ تا ٢٥ درصد از نياز به انرژي در جهان را تامين مي نمايد.

بيشترين حجم كل ذخاير گازي دنيا در منطقه خاورميانه و روسيه واقع شده است که بيشترين حجم اثبات شده گاز طبيعي جهان در اختيار روسيه قرار دارد. بعبارتی حدود ٢٦ درصد از ذخاير اثبات شده گاز جهان در خاك اين كشور قرار دارد.

ايران، در میان کشورهای حوزه خلیج فارس، حجمي معادل ١٦ درصد از گاز طبيعي جهان را داراست. قطر كه با ايران در حوزه گازي مشترك است، حدود ٣/١٤ درصد ذخاير گازي جهان را در اختيار دارد و در جایگاه پائین تری نسبت به ایران قرار گرفته است.

هنوز در بخش بزرگی از خاک ایران، اقدامات لازم در جهت بهره برداری از پتانسیلهای موجود انرژی صورت نگرفته است، اما کارشناسان اقتصاد انرژی تاکید می کنند که ایران با برنامه ریزی دقیق می تواند از این ذخایر انرژی بطور بهینه استفاده نماید.

حضور جغرافیائی ایران در بین دو منطقه نفت و گاز جهان، منطقه خلیج فارس و دریای خزر، زمینه را برای حضور فعالانه ایران در بازارهای بین المللی فراهم می آورد که این امر مستلزم برنامه ریزی دقیق در جهت توسعه حول محور گاز است که می تواند بعنوان یک راهبرد بنیادین در مدیریت اقتصاد ملی مورد نظر قرار گیرد.

به رغم وجود ذخایر اثبات شده گاز طبیعی ایران، اما این کشور برای تولید گاز طبیعی هنوز با جایگاه واقعی خود فاصله بسیاری دارد.

عدم مدیریت و برنامه ریزی صحیح، تاخیر در راه اندازی فازهای جدید پارس جنوبی، تراز منفی تولید و مصرف گاز در کشور، تحریمهای بین المللی و قرار گرفتن نام تنها پروژه تولید "ال ان جی" LNG ایران در لیست تحریم اتحادیه اروپا و آمریکا از مهمترین مشکلات ایران برای بازگشت به بازار گاز جهانی است.

در پی اجرائی شدن توافق هسته ای موسوم به توافق ژنو، یک مقام مسئول در شرکت ملی گاز گفت: ایران آماده از سرگیری مذاکرات گازی با برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا همچون یونان است. از سوی دیگر این کشور برای صادرات گاز به هند نیز ابراز آمادگی کرده است.

اروپا بعنوان یکی از بازارهای عمده ایران به منظور صادرات گاز طبیعی محسوب می شود و سیاست کلان جمهوری اسلامی نیز در راستای در اختیار گرفتن سهمی 10 درصدی از تجارت جهانی گاز است از این رو مذاکرات با کشورهای مختلف آسیائی و اروپائی به منظور افزایش صادرات گاز در دستور کار دولت یازدهم قرار دارد.

بدنبال اجرائی شدن توافق هسته ای موسوم به ژنو 2، تعدیل برخی تحریمهای بین المللی علیه جمهوری اسلامی و سفر برخی از هیاتهای اقتصادی کشورهای اروپائی به ایران زمینه را برای اتخاذ برخی سیاستهای جدید از سوی دولت حسن روحانی فراهم آورد.

در نشست مشترک مدیرعامل و مسئولان شرکت ملی صادرات گاز ایران با نمایندگان و مسئولان شرکتهای فرانسوی که به ایران سفر کرده بودند نیز درباره راهکارهای توسعه و همکاری های گازی از جمله صادرات گاز گفت‌وگوهائی بعمل آمد.

وزیر نفت در دولت دهم مدعی شده بود که در حال حاضر شرایط فعلی داخلی و بین المللی صنعت نفت با گذشته تفاوت های قابل توجهی کرده است و به ویژه بدلیل افزایش تحریمها باید تمرکز بر روی افزایش ظرفیت تولید گاز طبیعی متمرکز شود چرا که مقوله نفت و گاز یک رکن تاثیرگذار و اساسی در مبادلات و دیپلماسی بین المللی انرژی و خارجی ایران است و قدرت چانه زنی ایران را در سطح بین المللی افزایش می دهد.

تراز منفی تولید و مصرف گاز، تاخیر در راه اندازی فازهای جدید پارس جنوبی، تحریم های بین المللی و قرار گرفتن نام ایران در لیست تحریم اتحادیه اروپا و آمریکا، به رغم تعدیل برخی از تحریمها، از مهمترین مشکلات پیش روی ایران برای بازگشت به بازار جهانی از مهمترین مشکلات پیش روی صنعت گاز ایران است.