بحران انتخابات در افغانستان : راه حل قانونی یا سیاسی ؟

گفتگوهای متعدد میان بازیگران نقش اول برای حل بحران انتخابات افغانستان در هفته گذشته، چه سمت وسویی یافت ؟ حامد کرزی، رئیس جمهور افغانستان، چه نقشی در این گفتگوهای سیاسی دارد ؟  نامزدان عمده چه نظری درباره یک راه حل سیاسی دارند ؟ در صورت گزینه قانونی، آیا کمیسیون های انتخاباتی قادر به رعایت تقویم انتخاباتی هستند ؟

عبدالله عبدالله ( راست ) و اشرف غنی احمدزی، نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان

 دور دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان با شرکت دو نامزد این دور، عبدالله عبدالله و اشرف غنی احمدزی، روز ٢٤ جوزا/ خرداد برگزار گردید اما بلافاصله از همان روز برگزاری این دور، گروه "اصلاحات و همگرایی" آقای عبدالله، شماری از کارمندان انتخاباتی و دولتی از جمله ضیاءالحق امرخیل، رئیس پیشین دارالانشای کمیسیون مستقل انتخابات را به تقلب به نفع گروه "تحول و تداوم" آقای غنی احمدزی متهم کرد.

 گروه اصلاحات و همگرایی به طرح این اتهامات هم بسنده نکرد و در فردای برگزاری دور دوم، اظهارات رئیس کمیسیون مستقل انتخابات مبنی بر شرکت نزدیک به هفت میلیون نفر در انتخابات این دوره را نیز زیر سوال برد و آن را نشانه ای از ثبوت ادعاهای خود درباره تقلب دانست.

در روزهای بعدی، گروه اصلاحات و همگرایی با انتشار نوار صوتی منسوب به رئیس پیشین دارالانشای کمیسیون مستقل انتخابات، بار دیگر او را به سازماندهی تقلب های وسیع به نفع آقای غنی احمدزی متهم کرد و در اعتراض به عدم بررسی این اتهامات، روابط خود را با کمیسیون های انتخاباتی قطع کرد.

استعفای آقای امرخیل از کمیسیون انتخابات، اصرار گروه اصلاحات و همگرایی بر پیگیری اتهامات تقلب قبل از اعلام نتایج ابتدایی، پافشاری گروه تحول و تداوم بر رعایت تقویم انتخاباتی و محول کردن بررسی اتهامات به کمیسیون شکایات انتخاباتی و بالاخره تظاهرات هواداران آقای عبدالله در کابل در حمایت از وی، مراحلی بود که در دو هفته گذشته، افغانستان را بسوی آنچه که بحران انتخاباتی نام گرفته، سوق داد.

با ظهور این بحران و نگرانی های شدیدی که از موضعگیری های دو گروه رقیب و هواداران آنان در شبکه های اجتماعی و افکار عامه بوجود آمد، دولت افغانستان، جامعه بین المللی، کمیسیون های انتخاباتی و بالاخره ستادهای انتخاباتی هردو گروه از اوایل هفته ٩ سرطان/ تیر تلاشهایی را برای جستجوی یک راه حل آغاز کرده اند.

در این تلاشها، بازیگرانی عمده مانند محمد یونس قانونی و محمد کریم خلیلی، معاونان حامد کرزی، رئیس جمهور افغانستان، جان کری، وزیر خارجه آمریکا، جان مک کین، لندسی گراهام، و کارل لوین، سناتوران آمریکایی، تایس برمان، رئیس ناظران اتحادیه اروپا، عبدالله عبدالله و اشرف غنی احمدزی، دو نامزد انتخابات و بالاخره اعضای کمیسیون های مستقل و شکایات انتخاباتی با جدیت وارد یک سلسله از گفتگوهایی شدند که بگفته ناظران، اکنون بیشتر بر جستجوی یک راه حل سیاسی برای بحران انتخابات متمرکز شده است تا یک راه حل قانونی.

در این میان، اعلام نتایج ابتدایی به روز دوشنبه آینده ١٦ سرطان/ تیر موکول شده اما گروه آقای عبدالله از قبل با این اقدام مخالفت خود را اعلام کرده است.

گفتگوهای متعدد میان بازیگران نقش اول در هفته گذشته، چه سمت وسویی یافت ؟ حامد کرزی، چه نقشی در این گفتگوهای سیاسی دارد؟ نامزدان عمده چه نظری درباره یک راه حل سیاسی دارند ؟ در صورت گزینه قانونی، آیا کمیسیون های انتخاباتی قادر به رعایت تقویم انتخاباتی هستند ؟

دربرنامه این هفته "زمینه ها و زمانه ها "، احمد سیر مهجور، استاد جامعه شناسی دانشگاه روان فرانسه، فهیم حکیم، عضو پیشین کمیسیون شکایات انتخاباتی افغانستان و شاه حسین مرتضوی، روزنامه نگار در روزنامه "هشت صبح"، پاسخ به این پرسشها و پرسش های دیگر را بررسی می کنند.